Η αγωνία του δημάρχου

Του Θεοδόση Μπουντουράκη Μιλούσα τις προάλλες με τον δήμαρχο ενός εκ των μεγάλων Δήμων της Αττικής. Ο άνθρωπος είναι εκ των σοβαρών δημάρχων, χαμηλών τόνων, και καλός διαχειριστής των θεμάτων του Δήμου. Δεν έχει κομματικές εξαρτήσεις και προσφάτως επανεξελέγη για δεύτερη θητεία, άρα απολαμβάνει γενικά της εκτίμησης των δημοτών του. Διακρίνεται μάλιστα για συνετή και σφιχτή οικονομική διαχείριση με αποτέλεσμα ο Δήμος να είναι σταθερά πλεονασματικός. Ο Δήμαρχος λοιπόν ήταν βαθύτατα προβληματισμένος για το πώς έπρεπε να χειριστεί το θέμα της παραχώρησης στο Δημόσιο υπό μορφήν αναγκαστικών repos, των διαθεσίμων του Δήμου. Από τη μια αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι όταν το κράτος πτωχεύει πρέπει οι πάντες να βοηθήσουν. Είναι όμως βοήθεια αυτή; Πρόκειται η παραχώρηση των διαθεσίμων των Δήμων και λοιπών οργανισμών να αποτρέψει την κρατική χρεοκοπία; Συνιστά αυτή η κίνηση σχέδιο διάσωσης; Όχι βέβαια! Είναι απλώς μία ακόμη τσόντα που θα παρατείνει τον ρόγχο της ελλείψεως ρευστότητας για λίγες μέ� �ες. Και μετά τι; Με τις αρπαχτές δουλειά δεν γίνεται! Χρειάζεται μια σοβαρή διαπραγμάτευση με τους εταίρους βασισμένη σε ένα τεκμηριωμένο σχέδιο διαρθρωτικών αλλαγών όλης της οικονομίας και ταυτοχρόνως ανάπτυξης. Και τότε να βοηθήσουμε όλοι. Επιπλέον πρέπει κάποτε οι Δήμοι να απεξαρτηθούν από την κεντρική εξουσία όπως συμβαίνει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες –πλην ημών– καθώς και κατ΄ εξοχήν στις Η.Π.Α. Αν παραχωρήσουν οι Δήμοι τα διαθέσιμά τους στο κράτος δημιουργείται defacto ένας τεράστιος κρατικός κορβανάς –ένα υπερσυγκεντρωμένο κρατικό ταμείο– το οποίον θα χρηματοδοτεί, αν και όταν του περισσεύουν, τους πρώην αποκεντρωμένους φορείς. Και φυσικά κατόπιν εγκρίσεως των σχετικών κεντρικών κρατικών γραφειοκρατών!  Ιδού το κράτος πατερούλης που κάθε έντιμος μαρξιστής ονειρεύεται. Πέραν όμως των γενικών αυτών απόψεων, υπάρχουν και ορισμένες τεχνικές λεπτομέρειες που καθιστούν το εγχείρημα των repos ακόμη πιο επίφοβο για τους εμπλεκομένους. Μαθαίνω ότι τα έντοκα γραμμάτια του δημοσίου με τα οποία θα γίνουν τα repos αυτά, δηλ. που θα πάρουν οι Δήμοι παραχωρώντας τα χρήματά τους, έχουν σοβαρά μειονεκτήματα και ατέλειες έναντι των κλασσικών εντόκων γραμματίων, εξ ου και αποκαλούνται «ειδικά έντοκα γραμμάτια». Κατ΄ αρχάς χαρακτηρίζονται από πλήρη αδιαφάνεια ως προς τους όρους έκδοσης και σίγουρα μειονεκτούν έναντι των συνήθων εντόκων. Μιλώντας με ανθρώπους της αγοράς ουδείς γνωρίζει κάτι γι΄ αυτά τα συγκεκριμένα χαρτιά. Δεύτερον δεν συνυπολογίζονται στο γενικό χρέος και δεν διαπραγματεύονται στην δευτερογενή αγορά. Δεν είναι δε μεταβιβάσιμα. Δεν μπορείς δηλ. να τα πουλήσεις άπαξ και τα πήρες. Μα αν δεν συνυπολογίζονται στο χρέος και δεν είναι μεταβιβάσιμα πώς είναι δυνατόν να συνιστούν έγκυρες και δεσμευτικές δανειακές υποχρεώσεις του Ελληνικού Δημοσίου; Στο σχετικό prospectus μάλιστα που έχει συνυπογράψει η Ελληνική Δημοκρατία με τους πιστωτές της και στο κεφάλαιο: «Πιστωτικό γεγονός σχετικά με την έκδοση νέου κρατικού χρέους» αναφέρεται ότι «νέο κρατικό χρέος θεωρείται κάθε έκδοση ομολόγων ή συναφών κρατικών αξιογράφων εκδιδομένων ή εγγυημένων από την Ελληνική Δημοκρατία  μετά την 9 Μαρτίου 2012, (ημερομηνία του PSI) τα οποία μπορούν ή πρόκειται να εισαχθούν σε χρηματιστήριο και να αγοράζονται ή να πωλούνται ελεύθερα.»  Άρα να είναι μεταβιβάσιμα. Τεκμηριώνεται λοιπόν ότι τα νέα ειδικά έντοκα γραμμάτια στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να θεωρηθούν ως τα πρώτα IOU, τα οποία «ανεπαισθήτως» εξέδωσε και έβαλε στη ζωή μας το ελληνικό κράτος. Λέγεται δε ότι δεν περιέχουν την κλασσική ρήτρα «pari passu» που περιέχουν όλα τα συνήθη αξιόγραφα. Η συγκεκριμένη ρήτρα αφορά την κατ ισομοιρίαν μερική ικανοποίηση όλων των δανειστών, σε περίπτωση αδυναμίας πλήρους εξοφλήσεως των, από πλευράς του εκδότη. Φαίνεται λοιπόν ότι οι κάτοχοι των ειδικών εντόκων δεν είναι ισότιμοι με τους λοιπούς κατόχους τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου. Είναι που είναι αμφιλεγόμενη και άκρως δεσποτική η διά νόμου υποχρεωτική μεταφορά των διαθεσίμων των Δήμων και λοιπών φορέων στην κεντρική κυβέρνηση. Η χορήγηση όμως τίτλων μειωμένης εγκυρότητος και αξίας προς εξασφάλιση των δανειστών λογικό είναι να πολλαπλασιάζει τις ευθύνες τους και να τους καθιστά επιφυλακτικούς ως προς τη λήψη των σχετικών αποφάσεων. Διότι αν κάτι στραβώσει, μπορεί να θεωρηθεί  ότι αυτοί δεν επέδειξαν την προσήκουσα επιμέλεια και σωφροσύνη. Και άντε μετά να ξεμπλέξεις!  Οι δε τοπικοί άρχοντες δεν λογο δοτούν μόνο στη Δικαιοσύνη. Λογοδοτούν και στους δημότες τους. * Ο κ. Θεοδόσης Μπουντουράκης  είναι Οικονομολόγος