Ομιλία του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Κωνσταντίνου Τασούλα

 

 

Κυρία Πρόεδρε της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», κυρίες και κύριοι συνεργάτες αυτής της σπάνιας, μοναδικής, αλλά όχι δυσβάσταχτης αποτίμησης της πορείας μας τους τελευταίους δύο αιώνες, σας καλωσορίζω στην Αίθουσα της Γερουσίας, όπου στις 7 Νοεμβρίου, ανύποπτοι από το τι θα επακολουθούσε λίγους μήνες μετά, ξεκινήσαμε αυτό το οδοιπορικό τιμής για την Επανάσταση του ’21 και για τα 200 χρόνια που μεσολάβησαν, αλλά και γι’ αυτά που έρχονται.

Σε πείσμα, λοιπόν, του τι επηκολούθησε από εκείνη την εξαιρετική ημέρα, τιμούμε τα 200 χρόνια από το ξέσπασμα της εθνικής μας επαναστάσεως και θα επιμείνουμε να τα τιμούμε και θα περιμένουμε τις επισκέψεις των μαθητών, των νέων και όλων των Ελλήνων στο Κοινοβούλιο μόλις κοπάσει αυτή η δαιμονική περίοδος την οποία διανύουμε. Δεν πρόκειται ποτέ να φύγουν αυτά τα εκθέματα, εάν δεν τα χαρούν ζωντανά εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνίδες, Έλληνες και ελληνόπουλα.

Είναι ένα υλικό που προέκυψε αφού καταφέραμε να δαμάσουμε το άφθονο ιστορικό υλικό που διαθέτουμε. Η ιστορία, όταν εξελίσσεται είναι ατίθαση, δυσήνιος. Όταν ο ιστορικός, ο αρχαιολόγος, ο επιμελητής, ο πολιτικός προσπαθεί να βάλει σε τάξη το υλικό της ιστορίας, καλείται να δαμάσει κάτι το οποίο, όταν εδημιουργείτο, ήταν εξαιρετικά ατίθασο, εξελισσόμενο, απρόβλεπτο. Νομίζω πως η Βουλή των Ελλήνων, με τους εξαιρετικούς επιστήμονές της και την Οργανωτική της Επιτροπή, κατάφερε αυτό το υλικό να το τιθασεύσει. Κατάφερε να κάνει μια δουλειά κυρίως αφαιρετική. Το πρόβλημα δεν ήταν τι να βάλουμε. Το πρόβλημα ήταν λόγω της ποιότητας και της ποσότητας του υλικού που έχει η Βουλή, τι να μην βάλουμε.

Όμως, καταλήξαμε σε μία -πιστεύω- υποδειγματική απεικόνιση τιμής γι’ αυτούς τους δύο αιώνες αλλά και της αφετηρίας τους, η οποία θα αποτελέσει, κατά τη γνώμη μου, και μια από τις πιο παραστατικές, τις πιο αξιομνημόνευτες, τις πιο κολακευμένες από την κριτική -και το προεξοφλώ αυτό- απεικονίσεις της πορείας μας τα 200 αυτά χρόνια και κυρίως του πώς ξεκίνησε αυτή η πορεία μας.

«Επί τη προτάσει της Ημετέρας επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίου Εκπαιδεύσεως Γραμματείας, θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25ης Μαρτίου, λαμπρά καθ' εαυτήν εις πάντα Έλληνα, διά την εν εαύτη τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγιας Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος, διά την κατ' αυτήν την ημέραν έναρξιν του υπέρ ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού Έθνους, καθιερούμεν την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν Εθνικής Εορτής και διατάττομεν την διαληφθείσαν Γραμματείαν να δημοσίευση και ενεργήση το παρόν Διάταγμα».

Αυτά διαλαμβάνει το Βασιλικό Διάταγμα της 15^ης Μαρτίου του 1838, όταν δηλαδή επισήμως θεσμοθετήθηκε η 25η Μαρτίου σαν η μεγάλη Εθνική Γιορτή της Ελλάδος, η οποία επέτειος στα εκατό της χρόνια και στα εκατόν πενήντα της κακόπεσε. Κακόπεσε το 1921, γιατί η χώρα ήταν σε εκστρατεία, η οποία εκστρατεία οδήγησε ένα χρόνο μετά στη Μικρασιατική Καταστροφή. Τα εκατό χρόνια γιορτάστηκαν εννέα χρόνια μετά, δηλαδή το 1930. Επί δικτατορίας γιορτάστηκαν τα εκατόν πενήντα χρόνια με έναν τρόπο, θα έλεγα, κακόγουστο, ο οποίος ήθελε να οικειοποιηθεί, παρά να αντικρίσει τη συγκλονιστική εκείνη επέτειο.

Καλούμεθα εμείς τώρα, στα διακόσια χρόνια, να κάνουμε αυτό που δεν έγινε τις προηγούμενες φορές, φιλίστορες αλλά και αισιόδοξοι για το μέλλον. Η Βουλή έχει ένα συγκλονιστικό υλικό στα έγκατά της, και τα κτηριακά και τα αρχειακά. Αυτό το υλικό έχει να κάνει με το ότι η Βουλή ήταν το πρώτο ανάκτορο της οθωνικής μοναρχίας και εν συνεχεία η Βουλή ήταν ο χώρος μέσα από τον οποίο αναπτύχθηκαν, φυλάχθηκαν, αναδείχθηκαν τα κειμήλια της Εθνικής Παλιγγενεσίας και ένα σωρό άλλα τεκμήρια εκείνης της περιόδου που θα τα παρουσιάσουμε.

Θα τα παρουσιάσουμε σε δύο επίπεδα που χρονικά και χωροταξικά ταιριάζουν. Στο επίπεδο του Περιστυλίου, δηλαδή στο επίπεδο έξω από την Ολομέλεια της Βουλής, θα παρουσιάσουμε το προανάκρουσμα, τα προεόρτια, το προοίμιο της Επαναστάσεως. Θα παρουσιάσουμε, δηλαδή, όλη τη διανοητική, ιδεολογική, πολιτική προεργασία της Επαναστάσεως, η οποία έγινε σταδιακά μέσα από την αρχαιολατρία η οποία εξελίχθηκε σε φιλελληνισμό, μέσα από τον Διαφωτισμό ο οποίος εξελίχθηκε σε πατριωτισμό και που αυτά τα φαινόμενα δημιούργησαν όλη την προεργασία -επαναλαμβάνω- την ιδεολογική, όταν εν συνεχεία τη σκυτάλη πήρε αυτό που ο Σολωμός παραστατικά λέει «Ακούω κούφια τα τουφέκια, ακούω σμίξιμο σπαθιών, ακούω ξύλα, ακούω πελέκια, ακούω τρίξιμο δοντιών». Για να φτάσουμε στα πελέκια, στα ξύλα, στα ντουφέκια και σε όλα αυτά, έπρεπε να προηγηθεί ο Διαφωτισμός, η αρχαιολατρία. Και έτσι συνδυάζονται δύο πράγματα που φαίνονται εκ πρώτης όψεως διαφορετικά και αντίθετα, αλλά ήταν απολύτως συμπληρωματικά και το ένα οδήγησε στο άλλο.

Στα Προπύλαια του Μονάχου –που ο πατέρας του Όθωνα έλεγε ότι το Μόναχο είναι η Αθήνα πάνω από τον ποταμό Ισάρ– βλέπουμε έναν γλυπτικό διάκοσμο, ο οποίος δείχνει σήμερα πώς αντιλαμβάνονταν τότε, ακόμη και πριν το 1800, οι ξένοι, οι μορφωμένοι κυρίως, την Ελλάδα και πώς αντελήφθησαν εν συνεχεία τον πόλεμο που έκανε η Ελλάδα εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Δείχνει Έλληνες πολεμιστές όχι με όπλα και ενδυμασίες του ’21, αλλά με όπλα των Περσικών Πολέμων, με όπλα των Μηδικών, με όπλα της Σαλαμίνας και του Μαραθώνα. Δείχνει Έλληνες πολεμιστές της κλασικής εποχής να πολεμούν με Οθωμανούς.  

Έτσι αντιλαμβανόταν ο Διαφωτισμός την Ελλάδα, έτσι την προσέλαβε και έτσι επέμενε να τη βλέπει ακόμη και όταν τη γνώρισε. Όταν ήρθε εδώ ο Διαφωτισμός στο μεγάλο του ταξίδι στην Ανατολή, δεν είδε ούτε τον Περικλή ούτε τον Επαμεινώνδα ούτε τον Σωκράτη ούτε τον Πλάτωνα, αλλά είδε σύγχρονους Έλληνες, βασανισμένους από δουλεία αιώνων, αλλά το πνεύμα του τόπου, αυτό που πάλι η Βουλή είχε προβάλει πριν από λίγο καιρό, εξωράισε και φανέρωσε στα μάτια των εκπροσώπων του Διαφωτισμού και των Φιλελλήνων αυτούς τους Έλληνες του 1800, του 1810, του 1820 σαν προβολή αυτού που θαύμαζαν.

Και εφ’ όσον στο ισόγειο αντιληφθούμε τον φιλελληνισμό, τη ρίζα του την αρχαιολατρία, τον Διαφωτισμό και το παιδί του, τον πατριωτισμό, θα θαυμάσουμε και μία εντυπωσιακή ταπισερί, έναν τοιχοτάπητα που μας προσέφερε για να έχουμε εδώ πολύ καιρό η Γαλλική Εθνοσυνέλευση. Αυτός ο τοιχοτάπητας παρουσιάζει στη μνημειακή του όψη -και καλλιτεχνικά και από πλευράς διαστάσεων- τη «Σχολή των Αθηνών» του Ραφαήλ που κοσμεί τα Ανάκτορα του Βατικανού και δείχνει ακριβώς την αντίληψη της αρχαιολατρίας που είχαν στην Ευρώπη πολύ νωρίς.

Το Βατικανό θεωρούσε ότι η χριστιανική διδασκαλία είναι απολύτως συμβατή με το κλασικό πνεύμα και στόλισε το Ανάκτορο του Βατικανού με αυτήν την παράσταση. Η Γαλλία θεώρησε ότι το κλασικό πνεύμα, ο ορθολογισμός, η σοφία είναι το όχημα μέσω του οποίου ο Διαφωτισμός θα οδηγούσε τους λαούς σε καλύτερες εξελίξεις. Η δε Ελλάδα ήταν η πηγή όλων αυτών. Άρα δεν μπορούσε η Ελλάδα να παραμείνει υποτεταγμένη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και να υφίσταται όλες αυτές τις κακουχίες.

Έτσι, λοιπόν, φεύγουμε από το ισόγειο και την ιδεολογική προεργασία της Επαναστάσεως και πάμε στην περιώνυμη «Αίθουσα Τροπαίων» -«Αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου» λέγεται σήμερα- και την άλλη αίθουσα, την «Αίθουσα των Υπασπιστών», που ο Κολοκοτρώνης, κυρία Ευθυμίου, την αποκαλούσε «ο οντάς μας». Ήταν η αίθουσα που ο Όθων εδέχετο τους επισκέπτες του και με την ορολογία της εποχής ο Κολοκοτρώνης την αποκαλούσε «το δωμάτιό μας», «ο οντάς μας».

Σε αυτές, λοιπόν, τις δύο αίθουσες η Βουλή παρουσιάζει όχι πια την προεργασία, αλλά το αποτέλεσμα της προεργασίας. Παρουσιάζει, δηλαδή, τα πολεμικά, τα πολιτικά, τα διπλωματικά και τα θεσμικά γεγονότα της Επαναστάσεως από το 1821 έως το 1833. Το  1833 είναι η αυλαία, γιατί τότε έρχεται ο Όθων και μπαίνει σε μια σειρά η χώρα. Με το συγκλονιστικό απόθεμα κειμηλίων τέχνης και εγγράφων η Βουλή αξιοποιεί τη ζωφόρο που υπάρχει στην «Αίθουσα Τροπαίων». Είναι μια ζωφόρος εξήντα, περίπου, μέτρων στην οποία είναι ζωγραφισμένα όλα τα σημαντικά περιστατικά της Επαναστάσεως και πολιτικά και στρατιωτικά και κάτω απ’ αυτή, σε προθήκες θα έχουμε τοποθετήσει σε διάταξη όλα εκείνα τα κειμήλια, που έχουμε και τα οποία σχετίζονται με τις απεικονίσεις στη ζωφόρο. Θα βάλουμε τα πολύτιμα αντικείμενά προσεκτικά, ευλαβικά. «Τα ντύλιξε προσεκτικά με τάξη σε πράσινο πολύτιμο μετάξι» λέει ο Καβάφης για το ευλαβικό άγγιγμα αντικειμένων. Έτσι κι εμείς ευλαβικά θα τοποθετήσουμε τα αντικείμενά μας για να συνομιλήσουν με τη ζωφόρο.

Το ίδιο θα γίνει και στην άλλη αίθουσα, στον «οντά» του Κολοκοτρώνη, στην «Αίθουσα των Υπασπιστών», όπου δεκατέσσερις ζωγραφιές, δεκατέσσερις απεικονίσεις αγωνιστών, φιλελλήνων και διαφωτιστών του 1821 θα συνομιλήσουν και αυτές με τα σπάνια κειμήλιά μας.

Έτσι, από την αφύπνιση, από το ισόγειο πάμε στο ξέσπασμα και αφήνουμε τη σκυτάλη για τα μετά το 1833 για τη δική μας σκέψη, για τη δική μας γνώση και για τις δικές μας αναζητήσεις, οι οποίες έχουν αφάνταστα διευκολυνθεί, κυρία Πρόεδρε, στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες χάρη στην προσπάθειά σας, χάρη στην προσπάθεια της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» που συντονίζει  όλη αυτήν την ιστορική αποτίμηση, αλλά και τη φιλοδοξία της προοπτικής που πρέπει να έχουμε μαθαίνοντας αυτήν την ιστορική αποτίμηση. Και δεν είναι μόνο η Επιτροπή, είναι ένα σωρό φορείς. Η Βουλή, τράπεζες, μουσεία, ιδιωτικοί φορείς, συλλέκτες, αρθρογράφοι, δήμοι, καθηγητές, πανεπιστήμια έχουν ενεργήσει ώστε η γνώση για το ‘21 σήμερα, κυρίες και κύριοι, να είναι για τον καθέναν και την καθεμία περίρρυτος, μας περιρρέει.

Η γνώση και η πληροφορία για το ’21 και όλες αυτές οι εκδηλώσεις που οργανώνουμε είναι ένα καταπληκτικό κέντρισμα και γνώσης αλλά και αναζήτησης, μέσα από το οποίο ο σύγχρονος Έλληνας θα καταλάβει από πού ξεκίνησε, πόσο δύσκολα ξεκίνησε, άρα ότι είναι στο χέρι του, αφού ξεκίνησε τόσο δύσκολα, να προχωρήσει και να έχει την επιτυχία που όλοι θέλουμε για το μέλλον.

Οφείλω να ευχαριστήσω ευγνωμόνως για την ποιότητα της όλης οργάνωσης την τετραμελή οργανωτική επιτροπή, η  οποία ανέλαβε αυτή την οργάνωση μέσα σε συνθήκες πανδημίας, με δυσκολία στην καθημερινή επικοινωνία, με δυσκολία στο να οργανώνουμε συναντήσεις με βάση τον παλιό γνωστό μας τρόπο, αλλά που τα κατάφερε μια χαρά: τον κ. Αγγελόπουλο, τον κ. Κοντογιάννη στο γραφείο του Γενικού Γραμματέα, την κ. Πετρούλα, που είναι η Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, και την κ. Δρούλια, τη Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης μας, που είναι και η κιβωτός των εκατοντάδων εκθεμάτων -πλησιάζουν τα τετρακόσια- που θα παρουσιαστούν. Είχαμε μία τριμελή επιστημονική επιτροπή: τον ακαδημαϊκό τον κύριο Κιτρομηλίδη, την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών την κυρία Ευθυμίου και τον κύριο Αντώνη Κλάψη νέο πανεπιστημιακό, του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, οι οποίοι μας βοήθησαν με τις επιστημονικές τους γνώσεις στην κατάστρωση αυτής της παρουσίασης.

Επίσης, είχαμε και τους εξαιρετικούς επιμελητές μας, την κ. Καμηλάκη και τον κ. Κουτσογιάννη, οι οποίοι έκαναν μια δουλειά την οποία θα πρωτοπαρουσιάσουμε τη Δευτέρα στις 19 Απριλίου. Επιλέξαμε τη Δευτέρα 19 Απριλίου, γιατί βάσει ενός διατάγματος του 2008 η ημέρα εκείνη είναι Ημέρα του Φιλελληνισμού και της Διεθνούς Αλληλεγγύης.

Είχαμε συνεργασία με μουσεία, με συλλέκτες. Έχουμε πίνακες εξαιρετικούς από την Πινακοθήκη Ευάγγελου Αβέρωφ–Τοσίτσα στο Μέτσοβο, για την όποια προσφορά ευχαριστούμε θερμώς. Από τη συλλογή του γιατρού, του κ. Μιχαήλ Βαρκαράκη, έχουμε πολύ εντυπωσιακά δείγματα καλλιτεχνικά, όπως και από μεμονωμένους συλλέκτες. Μέγας χορηγός της εκθέσεώς μας είναι το Ίδρυμα Ωνάση, το οποίο ευχαριστώ ιδιαιτέρως και τον πρόεδρό του τον κ. Παπαδημητρίου, γιατί μας εξασφάλισε τον εκθεσιακό εξοπλισμό υψηλής ποιότητος αυτής της εκθέσεως αλλά και για μελλοντικές εκθέσεις.

Όλο αυτό το υλικό, λοιπόν, όλη αυτή η Έκθεση που θα παρουσιάσουμε, θα εκδηλωθεί με τρεις τρόπους: Θα εκδηλωθεί ζωντανά, δηλαδή θα μπορεί ο καθένας ερχόμενος εδώ, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, να το καμαρώσει, να το αντικρίσει. Θα εκδηλωθεί διαδικτυακά, που είναι της εποχής η μέθοδος, και τρισδιάστατα και εκπαιδευτικά, αλλά και ψυχαγωγικά. Και θα εκδηλωθεί και μέσω ενός βαρύτιμου, ποιοτικά εντυπωσιακού καταλόγου, ο οποίος θα περιλάβει στις πεντακόσιες σελίδες του όλη αυτήν την αποτύπωση και θα μείνει ως παρακαταθήκη σε κάθε σπίτι, σε κάθε φίλο της Ιστορίας, για να το θυμάται και για να το επισκέπτεται.

Είμαστε, λοιπόν, εδώ έτοιμοι να ανταποκριθούμε στο καθήκον μας ως Βουλή των Ελλήνων και να τιμήσουμε με τον δικό μας τρόπο το ξέσπασμα της Επαναστάσεως, τους δύο αιώνες που μεσολάβησαν, αλλά και να δώσουμε το στίγμα της αισιοδοξίας για την προοπτική που μας περιμένει. Είμαστε εδώ, συνεργαζόμενοι με την «Επιτροπή 2021», που έχει αναλάβει θεσμοθετημένα τον συντονισμό όλων αυτών των δράσεων, να αναδείξουμε το πώς ξεκινήσαμε, πώς πορευτήκαμε, άρα και πώς αισιόδοξα μπορούμε να πορευτούμε στο μέλλον.

Κλείνοντας, θα ήθελα να θυμίσω ότι οι αγωνιστές του Εικοσιένα, στις 20 Οκτωβρίου του 1844, μια δεκαετία μόλις μετά τον Αγώνα «όταν», όπως γράφει ο Διονύσιος Κόκκινος στην Ιστορία του, «υπήρχαν ακόμη τα ίχνη των αιμάτων του Εικοσιένα επί των βράχων των μαχών και των επάλξεων των φρουρίων». Στα Σάλωνα που πήγατε χθες, κυρία πρόεδρε, υπήρχαν τότε ακόμη τα αίματα επί των επάλξεων. Γράφει ο Διονύσιος Κόκκινος στη συνέχεια: «Συνεστήθη το 1844 εις τας Αθήνας Εταιρεία των Ωραίων Τεχνών, η οποία εξέδωσε καταστατικό με τα μέχρι του 1845 πεπραγμένα της. Κατά την πρώτη συνεδρίαση, υπό την προεδρία του Ιωάννη Κωλέττη, ο φιλέλλην ζωγράφος Ραφαήλ Τζέκολι ο οποίος εζωγράφισε τας Αθήνας των πρώτων ελεύθερων χρόνων, παρουσίασε σχεδίασμα εις το οποίον παριστάτο η Ελλάς με λευκό φόρεμα εις το μέσον, υψουμένη από τάφου και καλούσα διά του βλέμματος και διά των χειρών εις έγερσιν τας εικονιζόμενας τέχνας, τη ζωγραφική, τη μουσική, τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική. Το καταστατικό υπέγραψαν, πλην των λογίων της εποχής, ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος, ο Κουντουριώτης, ο Νικηταράς, ο Κανάρης, ο Κίτσος Τζαβέλας, ο Πλαπούτας, ο Πετμεζάς, ο Σπύρος Μήλιος, ο Κρεστενίδης, ο Κωνσταντίνος Κολοκοτρώνης, ο Πέτρος Δεληγιάννης. Την εξαιρετική σημασία εις τα κατά την εταιρεία αυτήν είχε το γεγονός ότι οι πρωταθλητές του Εικοσιένα, όπως ο Νικηταράς, ο Πλαπούτας, ο Κανάρης, ο Τζαβέλας, δηλαδή τουρκοφάγοι και θαλασσομάχοι, είχαν την αίσθηση της ανάγκης του πολιτισμού». Είναι εξαιρετικό αυτό. Είναι το ίδιο πνεύμα που είκοσι χρόνια πριν διείπε τον Γεώργιο Ριζάρη, Ζαγορίσιο εκ του χωρίου Μονοδένδρι, ο οποίος έστειλε επιστολή στον Κοραή από την Μόσχα το 1825 και του λέει: «Αλλά και ο μακαρίτης αδελφός μου και εγώ απεφασίσαμε να αφήσουμε κλερονόμον την πατρίδα μας. Και επειδή δεν είναι άλλο ωφελιμώτερον από την παιδείαν και ορθήν ανατροφήν των νέων, ο προ ενός χρόνου αποθανών αδελφός μου ο Ματθαίος δώρισε το επιβάλλον μέρος της καταστάσεώς μας» -κατάσταση ήταν η περιουσία- «με το οποίον ενώνω και εγώ το δικόν μου διά να συστήσωμεν σχολείον εις την πατρίδα μας».

Αυτή η αξία του πολιτισμού της, παιδείας που την καταλάβαιναν πολύ καλά άνθρωποι που δεν την είχαν -ο Ριζάρης δεν ήταν μορφωμένος- που την καταλάβαιναν άνθρωποι που ελευθέρωσαν την Ελλάδα με τρίξιμο δοντιών, συνδέει αυτόν τον αγώνα με το ισόγειο της Εκθέσεώς μας, με τον Διαφωτισμό, με τη μόρφωση, με την αρχαιολατρία. Και βλέπετε ότι πράγματα που φαίνονται να μην έχουν σχέση, σχετίζονται απαρέγκλιτα. Γι’ αυτό και εμείς, λοιπόν, υπηρετώντας αυτήν την ανάγκη παιδείας και γνώσης, παραδίδουμε από τις 19 Απριλίου στο ελληνικό κοινό και ιδίως στην ελληνική νεολαία την έκθεση «Αντικρίζοντας την Ελευθερία».

Και επειδή, με βάση το καταστατικό εκείνης της Εταιρείας των Ωραίων Τεχνών του 1844, η ζωγραφική ήταν ένα από τα σπουδαία πράγματα που έπρεπε στην Ελλάδα να αναπτυχθούν, στις 17 Ιουνίου, στην οδό Λένορμαν, στο Καπνεργοστάσιο, θα παρουσιάσουμε, με τον πολιτιστικό οργανισμό ΝΕΟΝ, μια άλλη έκθεση, μοντέρνας τέχνης, για το πώς βλέπουν σαράντα μοντέρνοι καλλιτέχνες παγκοσμίως -και Έλληνες- την Ελλάδα, τις προοπτικές της μετά από διακόσια χρόνια ύπαρξης.

Άρα, η Βουλή των Ελλήνων και παραδοσιακά και σύγχρονα και παραστατικά και διαδικτυακά, αλλά πάντα σεμνά και περιεκτικά, αντικρίζει την ελευθερία και καλεί από τις 19 Απριλίου τους Έλληνες και τις Ελληνίδες και ιδίως την ελληνική νεολαία, να αντικρίσει μέσα από τα κειμήλια της Βουλής την ελευθερία της, να αντικρίσει δηλαδή τις βάσεις της ζωής της, από τις οποίες βάσεις οι νεότεροι Έλληνες θα χτίσουν το μέλλον τους, το οποίο και πρέπει και μπορεί να είναι εξαιρετικό και λαμπρό.