Το πρώτο τρίμηνο του 2025 παρουσιάζει θετικά μηνύματα για τον ελληνικό τουρισμό, σύμφωνα με το τελευταίο Στατιστικό Δελτίο του ΙΝΣΕΤΕ (Απρίλιος 2025). Οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις σημείωσαν αύξηση 4,8%, φτάνοντας τα 1,6 εκατομμύρια, υπερβαίνοντας τα αντίστοιχα επίπεδα του 2024 κατά 77 χιλιάδες. Παράλληλα, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις για την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2025 κατέγραψαν άνοδο 3,9%, αγγίζοντας τα 599 εκατομμύρια ευρώ.
Επιμέλεια Αναστασία Δεκάκη
Ωστόσο, η ανάλυση των στοιχείων αποκαλύπτει μια σημαντική ανισοκατανομή των αφίξεων μεταξύ των αεροδρομίων της χώρας. Η συντριπτική πλειοψηφία των διεθνών αεροπορικών αφίξεων συγκεντρώνεται στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα: το Αεροδρόμιο Αθηνών απορροφά το 73% των αφίξεων (1,2 εκατομμύρια, +5,9%), ενώ το Αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης ακολουθεί με 24% (404 χιλιάδες, +8,9%). Αντίθετα, τα περιφερειακά αεροδρόμια συγκεντρώνουν μόλις το 3% των αφίξεων, με πολλά εξ αυτών να καταγράφουν σημαντικές μειώσεις. Χαρακτηριστικά, τα αεροδρόμια του Ηρακλείου (-33,2%), των Χανίων (-32%), της Ρόδου (-32,9%), της Κω (-85,1%), της Κέρκυρας (-61,7%), της Σαντορίνης (-55,6%) και της Καλαμάτας (-22,7%) είδαν τον αριθμό των διεθνών αφίξεων να συρρικνώνεται στο πρώτο τρίμηνο του 2025 σε σύγκριση με το 2024.
Αυτή η συγκέντρωση των αφίξεων στα μεγάλα αεροδρόμια υποδεικνύει μια πιθανή εξάρτηση του τουριστικού ρεύματος από τα αστικά κέντρα κατά τους χειμερινούς και πρώιμους ανοιξιάτικους μήνες. Η σημαντική πτώση στις αφίξεις δημοφιλών τουριστικών προορισμών όπως η Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και οι Κυκλάδες κατά το πρώτο τρίμηνο μπορεί να οφείλεται στην εποχικότητα του τουρισμού τους, αλλά χρήζει περαιτέρω διερεύνησης για πιθανές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία και την ανάγκη για διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος και επέκταση της τουριστικής περιόδου.
Στον τομέα των ταξιδιωτικών εισπράξεων, η συνολική αύξηση κατά 3,9% είναι ενθαρρυντική. Ωστόσο, η ανάλυση ανά χώρα προέλευσης αποκαλύπτει ενδιαφέρουσες τάσεις. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στην θετική συνεισφορά των “λοιπών χωρών” (+16,7%) και των Ηνωμένων Πολιτειών (+51,2%), γεγονός που υπογραμμίζει την αυξανόμενη σημασία των αγορών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον ελληνικό τουρισμό. Αντίθετα, οι εισπράξεις από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά παρουσίασαν μείωση (-7,3%), με αξιοσημείωτες πτώσεις από σημαντικές αγορές όπως η Γερμανία (-4%) και ιδιαίτερα η Γαλλία (-44,9%). Η αύξηση των εισπράξεων από την Ιταλία (+37,8%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (+34,3%) αντισταθμίζει εν μέρει αυτές τις απώλειες.
Αυτές οι τάσεις στις εισπράξεις υποδεικνύουν μια πιθανή αλλαγή στη σύνθεση του τουριστικού κοινού της Ελλάδας, με αυξημένη ροή επισκεπτών από υπερατλαντικές αγορές και άλλες χώρες εκτός ΕΕ, ενώ παραδοσιακές ευρωπαϊκές αγορές ενδέχεται να επιδεικνύουν διαφορετική δυναμική. Η αύξηση των εισπράξεων από τις ΗΠΑ, παρά τη μείωση των αφίξεων σε πολλούς δημοφιλείς προορισμούς, μπορεί να υποδηλώνει υψηλότερη μέση δαπάνη ανά επισκέπτη από την αμερικανική αγορά.
Τέλος, η συνεχής ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025 επιβεβαιώνει την ισχυρή δυναμική αυτού του τομέα. Τον Ιανουάριο του 2025, καταγράφηκαν 213.000 καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, αριθμός που αυξήθηκε σταθερά σε 222.000 τον Μάρτιο. Παράλληλα, ο αριθμός των διαθέσιμων κλινών αυξήθηκε από 947.000 τον Ιανουάριο σε 981.000 τον Μάρτιο. Αυτή η σταθερή αύξηση υποδηλώνει ότι όλο και περισσότεροι ιδιοκτήτες επιλέγουν να διαθέσουν τα ακίνητά τους στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης, προσφέροντας αυξημένη δυνατότητα φιλοξενίας. Η προσέγγιση του ενός εκατομμυρίου διαθέσιμων κλινών τον Μάρτιο υπογραμμίζει την ανάγκη για προσεκτική διαχείριση της ανάπτυξης αυτού του κλάδου, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις στην κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον των τοπικών κοινωνιών.
Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα. Η άνοδος των διαδικτυακών πλατφορμών, όπως η Airbnb και η Booking.com, έχει διευκολύνει σημαντικά τη διαδικασία ενοικίασης ακινήτων για μικρά χρονικά διαστήματα, καθιστώντας την πιο προσβάσιμη τόσο για τους ιδιοκτήτες όσο και για τους ταξιδιώτες. Επιπλέον, η αλλαγή των ταξιδιωτικών προτιμήσεων, με πολλούς ταξιδιώτες, ιδιαίτερα τους νεότερους, να προτιμούν την ευελιξία και την αίσθηση “οικειότητας” που προσφέρει η διαμονή σε ένα διαμέρισμα ή μια βίλα, σε σύγκριση με τα παραδοσιακά ξενοδοχεία, ενισχύει αυτή την τάση. Τέλος, η δυνατότητα για επιπλέον εισόδημα αποτελεί σημαντικό κίνητρο για πολλούς ιδιοκτήτες, ειδικά σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας.
Ωστόσο, η ραγδαία ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει σημαντικές επιπτώσεις, τόσο θετικές όσο και αρνητικές. Από τη μία πλευρά, μπορεί να ενισχύσει τον τουρισμό προσελκύοντας περισσότερους τουρίστες και να αποτελέσει μια σημαντική πηγή εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Από την άλλη πλευρά, εγείρονται ανησυχίες σχετικά με την αύξηση των τιμών των ακινήτων σε ορισμένες περιοχές, καθιστώντας την αγορά κατοικίας λιγότερο προσιτή για τους μόνιμους κατοίκους, και την πίεση στην αγορά μακροχρόνιων ενοικιάσεων. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, η αυξημένη τουριστική κίνηση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα συνύπαρξης με τους μόνιμους κατοίκους, όπως θόρυβος και κυκλοφοριακή συμφόρηση. Τέλος, η ανάγκη για ρύθμιση του τομέα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, ώστε να διασφαλιστεί η φορολογική συμμόρφωση και να αποφευχθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τα παραδοσιακά καταλύματα, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση.
Συνολικά, τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2025 παρουσιάζουν μια μικτή εικόνα για τον ελληνικό τουρισμό. Η αύξηση των συνολικών αφίξεων και εισπράξεων είναι θετική, ωστόσο η σημαντική ανισοκατανομή των αφίξεων και οι μεταβολές στις εισπράξεις ανά χώρα προέλευσης υπογραμμίζουν την ανάγκη για στοχευμένες στρατηγικές ανάπτυξης και διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος, με έμφαση στην ενίσχυση της ελκυστικότητας των περιφερειακών προορισμών και την προσέλκυση επισκεπτών υψηλότερης προστιθέμενης αξίας από διάφορες αγορές. Η συνεχής ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης απαιτεί επίσης προσεκτική παρακολούθηση και ρύθμιση για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του τουριστικού τομέα στο σύνολό του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου