Η οπαδική βία, μια βαθιά ριζωμένη παθογένεια στην ελληνική κοινωνία, συνεχίζει να αποτελεί μια ανοιχτή πληγή, με τα θύματά της να αυξάνονται ανησυχητικά τα τελευταία χρόνια. Παρά τις προσπάθειες και τα μέτρα που έχουν ληφθεί, η φράση «Απαιτείται πολλή δουλειά ακόμη για την εξάλειψη της οπαδικής βίας!» αντηχεί ως μια σκληρή πραγματικότητα, υπενθυμίζοντας ότι ο δρόμος προς την πλήρη εξάλειψη του φαινομένου είναι μακρύς και απαιτητικός. Η κυβέρνηση, ωστόσο, φέρεται αποφασισμένη να εντείνει τη μάχη, προαναγγέλλοντας δέκα νέες πρωτοβουλίες σε μια προσπάθεια να μπει φρένο σε αυτή την ανησυχητική εξέλιξη.
Το φαινόμενο της οπαδικής βίας δεν περιορίζεται μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα και τις αναμετρήσεις των «αιωνίων» αντιπάλων. Επεκτείνεται, δυστυχώς, και σε περιφερειακές πόλεις, αγγίζοντας ακόμα και μικρότερες κοινωνίες, όπως αυτή της Έδεσσας στην Πέλλα. Εκεί, όπου η αθλητική δραστηριότητα αποτελεί συχνά διέξοδο και πηγή τοπικής υπερηφάνειας, έχουν σημειωθεί κατά καιρούς οπαδικά επεισόδια που διαταράσσουν την κοινωνική γαλήνη και αναδεικνύουν την ανάγκη για καθολική αντιμετώπιση του προβλήματος, πέρα από τα φώτα των μεγάλων γηπέδων. Η βία αυτή, που εκδηλώνεται όχι μόνο εντός των αγωνιστικών χώρων αλλά και σε σχολεία, πλατείες και γειτονιές, απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που να καλύπτει κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής.
Το Τραγικό Ξυπνητήρι και η Κυβερνητική Αντίδραση
Η δολοφονία του αστυνομικού Γιώργου Λυγγερίδη τον Δεκέμβριο του 2023, κατά τη διάρκεια ενός αγώνα βόλεϊ μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού, λειτούργησε ως ένα τραγικό ξυπνητήρι για την πολιτεία. Το γεγονός αυτό, που συγκλόνισε το πανελλήνιο, υπογράμμισε την κρισιμότητα της κατάστασης και την επιτακτική ανάγκη για άμεσες και δραστικές παρεμβάσεις. Η κυβέρνηση, υπό το βάρος της δημόσιας κατακραυγής και της κοινωνικής απαίτησης για ασφάλεια, προχώρησε σε σκληρά μέτρα, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι η μάχη απέναντι σε κάθε μορφή παραβατικότητας – είτε αυτή εκδηλώνεται στο γήπεδο, είτε στο σχολείο, είτε στην πλατεία της Έδεσσας – πρέπει να ενταθεί και να γίνει πιο αποτελεσματική.
Ο Απολογισμός των Μέτρων: Πέντε Άξονες Δράσης
Η οπαδική βία βρέθηκε στο επίκεντρο της πρόσφατης Διυπουργικής Συνέντευξης Τύπου, με τη συμμετοχή των Υπουργών Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου και του αναπληρωτή Υπουργού Αθλητισμού Γιάννη Βρούτση. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, παρουσιάστηκε ο απολογισμός των μέτρων που εφαρμόστηκαν τους τελευταίους δεκαέξι μήνες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του διαχρονικού αυτού προβλήματος. Οι πέντε βασικοί άξονες στους οποίους κινήθηκε η πολιτεία ήταν:
Αυστηροποίηση Νομοθεσίας και Επιτάχυνση Εκδίκασης Υποθέσεων: Ένα από τα πρώτα και πιο κρίσιμα βήματα ήταν η τροποποίηση του ποινικού κώδικα, με περισσότερες από δέκα τροποποιήσεις προς το αυστηρότερο. Ο στόχος ήταν διπλός: αφενός να αποτραπούν οι επίδοξοι δράστες μέσω της αύξησης των ποινών, αφετέρου να διασφαλιστεί η ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, ώστε οι παραβάτες να μην παραμένουν ατιμώρητοι. Η καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων αποτελούσε διαχρονικά ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, δημιουργώντας ένα αίσθημα ατιμωρησίας που τροφοδοτούσε το φαινόμενο. Η επιτάχυνση αυτή είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η άμεση και παραδειγματική τιμωρία αποτελεί ισχυρό αποτρεπτικό παράγοντα.
Συστήματα Επιτήρησης και Ελεγχόμενης Εισόδου στα Γήπεδα: Η τεχνολογία επιστρατεύτηκε στην υπηρεσία της ασφάλειας. Περισσότερες από 2.597 σύγχρονες κάμερες υψηλής ευκρίνειας τοποθετήθηκαν, καλύπτοντας πλέον όλους τους χώρους των γηπέδων. Αυτά τα συστήματα επιτήρησης επιτρέπουν την αναγνώριση προσώπων, την καταγραφή επεισοδίων και την ταυτοποίηση των δραστών, παρέχοντας πολύτιμα στοιχεία στις αρχές. Παράλληλα, ενισχύθηκαν τα συστήματα ελεγχόμενης εισόδου, με στόχο να αποτρέπεται η είσοδος σε άτομα που έχουν απαγορευτικό ή φέρουν επικίνδυνα αντικείμενα. Η ύπαρξη αυτών των συστημάτων δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας για τους φιλάθλους που επιθυμούν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα χωρίς φόβο.
Προσωποποιημένα Εισιτήρια: Η καθιέρωση των προσωποποιημένων εισιτηρίων ήταν ένα μέτρο που στόχευε στην άμεση ταυτοποίηση κάθε φιλάθλου που εισέρχεται στο γήπεδο. Αυτό το μέτρο, αν και αρχικά συνάντησε αντιδράσεις, αποδείχθηκε αποτελεσματικό. Στο διάστημα εφαρμογής των νέων μέτρων, έχουν εκδοθεί σχεδόν 1,5 εκατομμύριο προσωποποιημένα εισιτήρια, εκ των οποίων 235.000 αφορούσαν ανηλίκους και 26.000 αλλοδαπούς. Η δυνατότητα να γνωρίζει η αστυνομία ποιος βρίσκεται σε κάθε θέση του γηπέδου διευκολύνει σημαντικά την πρόληψη και την αντιμετώπιση επεισοδίων, καθώς η ανωνυμία, που συχνά αποτελεί ασπίδα για τους ταραχοποιούς, περιορίζεται δραστικά.
Αυτοματοποιημένες Διοικητικές Κυρώσεις: Πέρα από τις ποινικές διώξεις, θεσπίστηκαν και αυτοματοποιημένες διοικητικές κυρώσεις. Αυτό σημαίνει ότι για συγκεκριμένες παραβάσεις, όπως η ρίψη αντικειμένων ή η χρήση βίας, μπορούν να επιβληθούν άμεσα πρόστιμα ή απαγορεύσεις εισόδου σε γήπεδα, χωρίς να απαιτείται χρονοβόρα δικαστική διαδικασία. Η Διαρκής Επιτροπή Αντιμετώπισης της Βίας (ΔΕΑΒ) έχει επιβάλει πρόστιμα συνολικού ύψους 1,374 εκατ. ευρώ σε 1.027 αγώνες σε Super League, κύπελλο ποδοσφαίρου και Basket League. Αυτό το μέτρο λειτουργεί ως ένα επιπλέον επίπεδο αποτροπής, στοχεύοντας στην άμεση οικονομική και αθλητική κύρωση των παραβατών.
Νέος Επιχειρησιακός Σχεδιασμός της Αστυνομίας: Η Ελληνική Αστυνομία αναθεώρησε τον επιχειρησιακό της σχεδιασμό για την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας. Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση της παρουσίας των αστυνομικών δυνάμεων σε σημεία υψηλού κινδύνου, την καλύτερη οργάνωση των περιπολιών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τους αγώνες, καθώς και την ανάπτυξη εξειδικευμένων μονάδων για την αντιμετώπιση ταραχών. Η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των αστυνομικών αρχών, των ομάδων και των διοργανωτών είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική διαχείριση των καταστάσεων και την πρόληψη επεισοδίων.
Στατιστικά Στοιχεία και Πρώτα Αποτελέσματα
Τα συγκεντρωτικά στοιχεία που παρατέθηκαν από τους υπουργούς επιβεβαιώνουν, σύμφωνα με τους ίδιους, ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει μια «αποδοτική πολιτική με ορατά αποτελέσματα, ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας στους φιλάθλους». Πέραν των προαναφερθέντων προστίμων και καμερών, έχουν γίνει 604 συλλήψεις, ενώ οι Λέσχες Φιλάθλων τέθηκαν υπό νέο καθεστώς ελέγχου, με στόχο τη διαφάνεια και την αποτροπή της μετατροπής τους σε «άντρα» παραβατικότητας. Επιπλέον, 109 αγώνες διεξήχθησαν κεκλεισμένων των θυρών, εκ των οποίων οι 76 στο ποδόσφαιρο, ένα μέτρο που αν και σκληρό, κρίθηκε απαραίτητο σε περιπτώσεις σοβαρών παραβάσεων.
Η Πέλλα και η Έδεσσα στο Μικροσκόπιο της Βίας
Η οπαδική βία, όπως προαναφέρθηκε, δεν είναι προνόμιο των μεγάλων πόλεων. Στην Πέλλα, και ειδικότερα στην Έδεσσα, έχουν καταγραφεί περιστατικά που, αν και μικρότερης κλίμακας σε σχέση με τα επεισόδια των μεγάλων ντέρμπι, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία. Φανταστείτε ένα Σάββατο απόγευμα, λίγο πριν από έναν τοπικό αγώνα ποδοσφαίρου ή μπάσκετ, όπου η ατμόσφαιρα θα έπρεπε να είναι γιορτινή. Αντ' αυτού, μικρές ομάδες νεαρών, επηρεασμένες από την τοξική κουλτούρα της οπαδικής βίας, συγκρούονται σε κεντρικούς δρόμους ή κοντά σε σχολικά συγκροτήματα. Αυτά τα περιστατικά, συχνά υποτιμημένα, δημιουργούν φόβο στους κατοίκους, ειδικά στους γονείς που ανησυχούν για την ασφάλεια των παιδιών τους.
Η εφαρμογή των μέτρων που ανακοινώθηκαν, όπως οι προσωποποιημένες κάρτες φιλάθλου ακόμα και σε τοπικά πρωταθλήματα (όπου αυτό είναι εφικτό), η εγκατάσταση καμερών σε μικρότερα γήπεδα ή σημεία συγκέντρωσης, και ο νέος επιχειρησιακός σχεδιασμός της αστυνομίας με ενισχυμένη παρουσία ακόμα και σε περιφερειακές πόλεις, είναι ζωτικής σημασίας για την Πέλλα και την Έδεσσα. Αυτά τα μέτρα μπορούν να λειτουργήσουν προληπτικά, αποτρέποντας την κλιμάκωση της βίας και διασφαλίζοντας ότι ο αθλητισμός παραμένει μια γιορτή και όχι μια πηγή ανησυχίας για τους πολίτες. Η εκπαίδευση των τοπικών αστυνομικών δυνάμεων σε συνεργασία με εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως προτείνεται, είναι επίσης κρίσιμη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ιδιαιτεροτήτων των τοπικών επεισοδίων.
Οι Δέκα Νέες Πρωτοβουλίες: Ένα Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης
Παρά τα πρώτα θετικά αποτελέσματα, η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι «απαιτείται πολλή δουλειά ακόμη». Γι' αυτόν τον λόγο, ο αναπληρωτής Υπουργός Αθλητισμού, Γιάννης Βρούτσης, απαρίθμησε δέκα νέες πρωτοβουλίες που θα ληφθούν το προσεχές διάστημα, σηματοδοτώντας μια πιο ολοκληρωμένη και συστηματική προσέγγιση στο πρόβλημα:
Αυτοματοποιημένη Διοικητική Κύρωση για Έργω Εξύβριση και Υποκίνηση Βίας από Παράγοντες: Ένα από τα πιο σημαντικά νέα μέτρα, που στοχεύει στην αντιμετώπιση της «ρίζας» του προβλήματος. Η συμπεριφορά παραγόντων, προπονητών ή άλλων επίσημων προσώπων εντός γηπέδου που υποκινούν τη βία ή προβαίνουν σε εξυβριστικές ενέργειες, θα τιμωρείται πλέον άμεσα και αυτοματοποιημένα με διοικητικές κυρώσεις. Αυτό στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι η ατιμωρησία δεν θα γίνεται ανεκτή σε κανένα επίπεδο.
Ψηφιακή Πλατφόρμα Αποκλεισμού (Black List): Θα δημιουργηθεί μια ψηφιακή πλατφόρμα, ένα είδος «μαύρης λίστας», όπου θα καταχωρούνται όλοι όσοι βαρύνονται με κυρώσεις (είτε ποινικές είτε διοικητικές) και έχουν απαγόρευση εισόδου σε αγωνιστικούς χώρους. Αυτή η πλατφόρμα θα διασφαλίζει ότι κανένα άτομο με απαγορευτικό δεν θα μπορεί να εισέλθει σε κανένα γήπεδο της χώρας, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των μέτρων.
Επικαιροποίηση του Ενιαίου Κανονισμού Ασφάλειας Αθλητικών Εκδηλώσεων: Ο υφιστάμενος κανονισμός, που είχε συνταχθεί το 2009, θα επικαιροποιηθεί ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις της οπαδικής βίας, ενσωματώνοντας τις νέες τεχνολογίες και τις βέλτιστες πρακτικές.
Επικαιροποίηση του Κανονισμού Λειτουργίας της Δ.Ε.Α.Β. και του Ειδικού Σώματος Παρατηρητών: Η Διαρκής Επιτροπή Αντιμετώπισης της Βίας (ΔΕΑΒ) και το Σώμα Παρατηρητών θα αναβαθμιστούν και θα εκσυγχρονιστούν, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικοί στον ρόλο τους της παρακολούθησης, καταγραφής και επιβολής κυρώσεων.
Εκπόνηση Εθνικής Στρατηγικής για την Ασφάλεια, Προστασία και Εξυπηρέτηση σε Αθλητικές Διοργανώσεις: Θα αναπτυχθεί ένα ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο που θα καλύπτει όλες τις πτυχές της ασφάλειας στις αθλητικές διοργανώσεις, από την πρόληψη της βίας μέχρι την προστασία των φιλάθλων και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, θα συμπεριλαμβάνεται και η αντιμετώπιση της ρητορικής μίσους, η οποία συχνά τροφοδοτεί την οπαδική βία.
Υλοποίηση Προβλέψεων για την Αθλητική Βία της Εθνικής Στρατηγικής για την Πρόληψη της Βίας και την Αντιμετώπιση της Παραβατικότητας Ανηλίκων: Η σύνδεση της οπαδικής βίας με την παραβατικότητα ανηλίκων αναγνωρίζεται ως κρίσιμη. Γι' αυτό, οι προβλέψεις της εθνικής στρατηγικής για την πρόληψη της βίας στους ανηλίκους θα ενσωματωθούν και θα υλοποιηθούν και στον τομέα της αθλητικής βίας, με στόχο την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση των νέων.
Συγκρότηση Νέου Σώματος Παρατηρητών με Νέο Πλαίσιο για την Εκπαίδευσή τους: Το Σώμα Παρατηρητών, που έχει κρίσιμο ρόλο στην καταγραφή των επεισοδίων, θα ανασυγκροτηθεί. Θα δημιουργηθεί ένα νέο πλαίσιο εκπαίδευσης που θα διασφαλίζει ότι οι παρατηρητές είναι πλήρως καταρτισμένοι και μπορούν να εκτελέσουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους.
Εκπαίδευση / Επιμόρφωση των Φροντιστών Ασφαλείας Ιδιωτικών Φορέων (Stewards/Securities): Οι stewards και οι security, ως η πρώτη γραμμή άμυνας στα γήπεδα, θα λάβουν εντατική εκπαίδευση και επιμόρφωση. Αυτό θα τους επιτρέψει να διαχειρίζονται καλύτερα τις καταστάσεις, να επικοινωνούν αποτελεσματικά με τους φιλάθλους και να συνεργάζονται απρόσκοπτα με τις αστυνομικές αρχές.
Διοργάνωση Εκπαιδεύσεων για το Προσωπικό της Αστυνομίας σε Συνεργασία με την UEFA, τη FIFA και Εξειδικευμένες Υπηρεσίες Άλλων Ευρωπαϊκών Χωρών: Η διεθνής συνεργασία είναι απαραίτητη για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών. Η ελληνική αστυνομία θα εκπαιδευτεί από διεθνείς οργανισμούς και εξειδικευμένες υπηρεσίες άλλων χωρών, υιοθετώντας σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης της οπαδικής βίας.
Εγκατάσταση και Λειτουργία Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας για την Υποστήριξη του Έργου της Διαρκούς Επιτροπής Αντιμετώπισης της Βίας (στον αθλητισμό): Μια ηλεκτρονική πλατφόρμα θα υποστηρίξει το έργο της ΔΕΑΒ, διευκολύνοντας τη συλλογή δεδομένων, την παρακολούθηση των υποθέσεων και την επιβολή κυρώσεων. Αυτό θα ενισχύσει τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα της επιτροπής.
Το Στοίχημα του Μέλλοντος
Η κυβέρνηση, μέσω αυτών των πρωτοβουλιών, δείχνει τη βούλησή της να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της οπαδικής βίας με αποφασιστικότητα. Ωστόσο, η εξάλειψή της δεν είναι μόνο θέμα νομοθεσίας και καταστολής. Απαιτείται μια ευρύτερη αλλαγή κουλτούρας και νοοτροπίας, η οποία θα ξεκινάει από την οικογένεια και το σχολείο και θα επεκτείνεται σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας. Η συνεργασία μεταξύ της πολιτείας, των αθλητικών φορέων, των φιλάθλων και των τοπικών κοινωνιών, όπως αυτή της Πέλλας και της Έδεσσας, είναι απαραίτητη για να μετατραπούν τα γήπεδα και οι δρόμοι σε χώρους χαράς και όχι βίας.
Το στοίχημα είναι μεγάλο, αλλά η αποφασιστικότητα να μπει τέλος σε αυτό το φαινόμενο είναι εμφανής. Μόνο μέσα από τη συνεχή προσπάθεια, την εκπαίδευση, την πρόληψη και την αδιάλλακτη εφαρμογή του νόμου, θα μπορέσει η Ελλάδα να απαλλαγεί από τη σκιά της οπαδικής βίας και να αποκαταστήσει τον αθλητισμό στην πραγματική του διάσταση: αυτή του ευγενούς ανταγωνισμού και της ψυχαγωγίας. Η μάχη συνεχίζεται, και η ελπίδα για ένα πιο ασφαλές αθλητικό περιβάλλον, από τα μεγάλα στάδια της πρωτεύουσας μέχρι τα γήπεδα της Έδεσσας, παραμένει ζωντανή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου