Πέμπτη 6 Ιανουαρίου 2022

SOCIAL CREDIT SYSTEM Το δυστοπικό πείραμα της Κίνας πρότυπο για την Δύση ;

 

Social Credit Score (@bigtechworld) | توییتر
Έρευνα, μετάφραση,
απόδοση, επιμέλεια,
σύνθεση:
Βασίλης
Αναστασόπουλος



Μέρος 2Ο : Social Credit System – τι είναι και πως λειτουργεί


Το σύστημα σκιαγραφήθηκε για πρώτη φορά σε ένα έγγραφο του 2014 που εκπονήθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας και το υπουργικό συμβούλιο της Κίνας, το οποίο ανέφερε ότι το σχέδιο προέβλεπε «να επιτρέπει στους αξιόπιστους να περιφέρονται παντού κάτω από τον ουρανό, καθιστώντας δυσχερές για τους αναξιόπιστους να κάνουν έστω και ένα μόνο βήμα». Έπρεπε να περιλαμβάνει τόσο άτομα όσο και εταιρείες, συλλέγοντας και αναλύοντας μια σειρά δεδομένων προκειμένου να οικοδομήσουν αυτό που η κυβέρνηση αποκάλεσε μια κουλτούρα «ειλικρίνειας» όπου «η διατήρηση της εμπιστοσύνης είναι ένδοξη». (1)

Το έγγραφο αναφέρει ότι, «Θα ενισχύσει την ειλικρίνεια στις κυβερνητικές υποθέσεις, την εμπορική ειλικρίνεια, την κοινωνική ειλικρίνεια και την οικοδόμηση δικαστικής αξιοπιστίας».

Το Συμβούλιο της Επικρατείας όρισε ως ημερομηνία-στόχο το 2020 (σ.σ. που τελικά προέκυψε έτος πανδημίας ...) να είναι πλήρως λειτουργικό σε εθνικό επίπεδο, αλλά προς το παρόν αποτελείται από δεκάδες πιλοτικά προγράμματα, που υλοποιούνται από πόλεις, επαρχίες, κυβερνητικούς οργανισμούς και εταιρείες τεχνολογίας, όλα με σκοπό την ανταμοιβή της συμπεριφοράς για όποιον θεωρείται να είναι «καλός», ενώ τιμωρεί τους «κακούς».

Επί παραδείγματι, στο Rongcheng, στην ανατολική επαρχία Shandong της Κίνας, σε κάθε έναν από τους 750.000 κατοίκους της πόλης εκχωρούνται 1.000 πόντοι/βαθμοί εκκίνησης. Οι βαθμοί αφαιρούνται για «αντικοινωνική συμπεριφορά», που κυμαίνονται από την παραβίαση των κανόνων κυκλοφορίας και τη φοροδιαφυγή, έως την παράνομη διάδοση της θρησκείας και τη δυσφήμιση των άλλων στο διαδίκτυο. (2)

Σε έναν άνδρα αφαιρέθηκαν 950 πόντοι για επανειλημμένες διαδικτυακές επιστολές με την έκκληση του σε αξιωματούχους να βοηθήσουν σχετικά με ένα αίτημα υγείας της μητέρας του που εκκρεμούσε από εικοσαετίας και κατά συνέπεια παραβίασε έναν κανόνα κατά της «χρήσης της διαδικτυακής αναφοράς για επανειλημμένα παράπονα». Κερδίζονται πόντοι για καλές πράξεις, όπως δωρεά σε φιλανθρωπικούς σκοπούς ή εθελοντισμός σε ένα από τα κοινωνικά προγράμματα της πόλης. Οι κάτοικοι βαθμολογούνται από AAA έως D, με τους κορυφαίους βαθμούς να ανταμείβονται με οικονομικές εκπτώσεις όπως ενοικίαση ποδηλάτων σε χαμηλές τιμές ή μειωμένους λογαριασμούς καυσίμων. Όσοι φτάσουν στο D χάνουν την πρόσβαση σε κυβερνητικές θέσεις εργασίας και δάνεια, μεταξύ άλλων τιμωριών. (3,4,5)

 


Ποιος είναι ο στόχος 

Το σύστημα σκοπεύει να παρακολουθεί, να βαθμολογεί και να ρυθμίζει ελέγχοντας  την οικονομική, κοινωνική, ηθική και, ενδεχομένως, την πολιτική συμπεριφορά των πολιτών της Κίνας - και επίσης των εταιρειών  της χώρας – μέσω του συστήματος τιμωριών και ανταμοιβών. 

Ο δηλωμένος στόχος είναι η «παροχή οφελών στον αξιόπιστο πολίτη και η πειθάρχηση των αναξιόπιστων». Η κινεζική κυβέρνηση θεωρεί το σύστημα ένα σημαντικό εργαλείο για να προάγει την οικονομία της Κίνας και να κυβερνήσει την κοινωνία. Υπάρχουν ακόμη πολλές εικασίες για το πώς το τελικό σύστημα θα λειτουργεί πραγματικά σε πλήρη κλίμακα. (6,7)


Πως λειτουργεί 

Σε κάθε πολίτη δίνεται η  κοινωνική πιστωτική βαθμολογία (social credit score) που αυξάνεται η  μειώνεται ανάλογα με το αν η κοινωνική συμπεριφορά του υποκειμένου είναι αποδεκτή. Το σύστημα αξιοποιεί τεράστιες ποσότητες δεδομένων για το κάθε άτομο, συγκεντρωμένες από παραδοσιακές πηγές – όπως π.χ οικονομικά, αστυνομικά και κυβερνητικά αρχεία και υπάρχοντα δεδομένα από ληξιαρχεία ή σχολικούς φακέλους – μαζί με τις ψηφιακές πηγές. Οι τελευταίες περιλαμβάνουν δεδομένα που συλλέγονται από την χρήση του διαδικτύου, όπως το ιστορικό  αναζήτησης θέματος, οι προτιμήσεις αγορών σε καταστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου και οι αλληλεπιδράσεις στα social media. Επιπλέον, το σύστημα θα μπορούσε επίσης να βασιστεί σε πληροφορίες που λαμβάνονται μέσα από τα  συστήματα παρακολούθησης βίντεο με την βοήθεια από την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου. (8)



Ανταμοιβή και τιμωρίες

Οι πολίτες με τις υψηλές βαθμολογίες φτάνουν να απολαμβάνουν ειδικά «προνόμια» ενώ αυτοί με τις χαμηλές βαθμολογίες τελικά κινδυνεύουν να αντιμετωπιστούν ως δεύτερης κατηγορίας πολίτες. (9,10,11,12)


Πως κερδίζεις βαθμούς (παραδείγματα) 

  • Συμμετοχή σε φιλανθρωπικό έργο 

  • Φροντίδα ηλικιωμένων μελών της οικογένειας σου

  • Επηρεάζοντας θετικά τη γειτονιά σου

  • Δίνοντας αίμα 

  • Βοηθώντας τους φτωχούς

  • Έχοντας καλό ιστορικό πιστωτικής οικονομικής διαχείρισης 

  • Διαπράττοντας μια ηρωική πράξη 


Πως χάνεις βαθμούς (παραδείγματα) 

  • Τροχαίες παραβάσεις, όπως π.χ οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή η διάσχιση των δρόμων εκτός διαβάσεων

  • Η «παράνομη» διαμαρτυρία κατά των αρχών 

  • Η αγορά πολλών videogames

  • Αν δεν επισκέπτεσαι τακτικά τους ηλικιωμένους γονείς σου

  • Η ανάρτηση αντικυβερνητικών μηνυμάτων στα social media 

  • Η διάδοση φημών στο διαδίκτυο 

  • «Ανειλικρινής» συγγνώμη για εγκλήματα που διαπράχθηκαν 

  • Συμμετοχή σε οτιδήποτε θεωρείται λατρεία 

  • Η εξαπάτηση στα διαδικτυακά παιχνίδια

  • Η βόλτα με τον σκύλο χωρίς λουρί ή αν ο σκύλος προκαλεί αναστάτωση 




Η βαθμολογία που αποδίδεται από τους αλγόριθμους του Social Credit System οδηγεί σε κάποιες ανταμοιβές ή τιμωρίες ανάλογα με το ύψος της βαθμολογίας που επιτυγχάνει ο Κινέζος πολίτης.


 


Η υψηλή βαθμολογία ανταμοίβεται με: 

  • Προτεραιότητα για την εισαγωγή ή την απασχόληση σε  σχολείο

  • Ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματικά δάνεια και καταναλωτική πίστη. 

  • Ενοικίαση ποδηλάτου και αυτοκινήτου  χωρίς προκαταβολή 

  • Δωρεάν πρόσβαση σε αθλητικές εγκαταστάσεις. 

  • Φθηνότερη χρήση δημόσιων μέσων μεταφοράς

  • Συντομότεροι χρόνοι αναμονής στα νοσοκομεία 

  • Γρήγορη προώθηση στην εργασία 

  • Γρηγορότερη έγκριση αιτήματος για δημόσια στέγαση 

  • Φορολογικές ελαφρύνσεις 


Η χαμηλή βαθμολογία μπορεί να οδηγήσει σε τιμωρίες όπως:   

  • Άρνηση αδειών, επιτρεπόμενης χρήσης και πρόσβασης σε κάποιες κοινωνικές υπηρεσίες 

  • Αποκλεισμός από κρατήσεις αεροπορικών πτήσεων ή εισιτηρίων τρένων υψηλής ταχύτητας

  • Αποκλεισμός από δημοπρασίες 

  • Αποκλεισμός από αγορά real estate

  • Λιγότερη πρόσβαση στην πίστωση 

  • Χαμηλότερες ταχύτητες internet

  • Περιορισμένη πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες

  • Ακαταλληλότητα για τις κυβερνητικές θέσεις

  • Δεν υπάρχει πρόσβαση σε ιδιωτικά σχολεία ή πανεπιστήμια

  • Δημόσια έκθεση και ντροπή:
    έκθεση είτε διαδικτυακά είτε σε οθόνες τηλεόρασης σε δημόσιους χώρους των ονομάτων, φωτογραφιών και αριθμούς ταυτοτήτων των πολίτών στην μαύρη λίστα. Υποχρεωτικός ήχος κλήσης με εντολή των αρχών που ενημερώνει τον κόσμο ότι καλούν έναν «ανέντιμο οφειλέτη».


Παραπομπές 2ου μέρους

  1. State Council of the People’s Republic of China, Planning Outline for the Establishment of a Social Credit System (2014-2020) (社会信用体系建设规划纲要 (2014—2020年) 的通知), June 27, 2014. Translation. http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:http://www.gov.cn/zhengce/content/2014-06/27/content_8913.htm

  2. Nectar Gan, ‘The complex reality of China’s social credit system: hi-tech dystopian plot orlow-key incentive scheme?’ South China Morning Post, 7 February 2019. https://www.scmp.com/news/china/politics/article/2185303/hi-tech-dystopia-or-low-key-incentive-scheme-complex-reality

  3. Simina Mistreanu, ‘Life Inside China’s Social Credit Laboratory’, Foreign Affairs, 3 April 2018. https://foreignpolicy.com/2018/04/03/life-inside-chinas-social-credit-laboratory/

  4. Orville Schell, ‘Technology has abetted China’s surveillance state’, Financial Times, 2 September 2020. https://www.ft.com/content/6b61aaaa-3325-44dc-8110-bf4a351185fb

  5. ‘China’s Digital Dictatorship’, The Economist, 17 December 2017. https://www.economist.com/node/21711904/print

  6. Jiayang Fan, ‘How China wants to rate its citizens’, New Yorker, 3 November 2015. https://www.newyorker.com/news/daily-comment/how-china-wants-to-rate-its-citizens 

  7. Hai Hodson, ‘Inside China’s plan to give every citizen a character score’, New Scientist, 9 October 2015. https://www.newscientist.com/article/dn28314-inside-chinas-plan-to-giveevery-citizen-acharacter-score/

  8. Rachel Botsman, ‘Big Data meets Big Brother as China moves to rate its citizens’, Wired, 21 October 2017. https://www.wired.co.uk/article/chinese-government-social-credit-score-privacy-invasion

  9. “CHINA’S SOCIAL CREDIT SYSTEM” pdf, Bertelsmann-Stiftung
    https://www.bertelsmann-stiftung.de/en/our-projects/germany-and-asia/topics/asia-in-infographics

  10. China’s social credit system shows its teeth, banning millions from taking flights, trains
    https://www.scmp.com/economy/china-economy/article/2186606/chinas-social-credit-system-shows-its-teeth-banning-millions

  11. China's 'social credit' system ranks citizens and punishes them with throttled internet speeds and flight bans if the Communist Party deems them untrustworthy
    https://www.businessinsider.com/china-social-credit-system-punishments-and-rewards-explained-2018-4

  12. Alexandra Ma and Katie Canales / China's 'social credit' system ranks citizens and punishes them with throttled internet speeds and flight bans if the Communist Party deems them untrustworthy, Business Insider, Updated May 9, 2021
    https://www.businessinsider.com/china-social-credit-system-punishments-and-rewards-explained-2018-4




Μέρος 3ο: Το Κράτος ψηφιακής επιτήρησης και οι ιδιωτικές εταιρείες τεχνολογίας 


Ο ρόλος της Big Tech βιομηχανίας

Τίποτα από όλα αυτά δεν θα ήταν δυνατό χωρίς τη στενή συνεργασία του κράτους με τις μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες τεχνολογίας. Το κράτος επιτήρησης είναι μια κοινή επιχείρηση μεταξύ του καθεστώτος και των Κινεζικών Big Tech εταιρειών, οι οποίες ελέγχουν την ψηφιακή υποδομή (κινητά τηλέφωνα, κάμερες, δίκτυα) και τα δεδομένα. Αυτές οι εταιρείες είναι στενά συνδεδεμένες με το Κόμμα και τον στόχο της «εθνικής ασφάλειας», και αυτός ο «γάμος» είναι ζωτικής σημασίας για το σύστημα μαζικής επιτήρησης και ελέγχου. Η Huawei ιδίως έχει γίνει εταιρικός φορέας τυποποίησης του κράτους επιτήρησης και ο αλεξικέραυνος για τους κριτικούς της Κίνας στην αυξανόμενη αναμέτρηση ΗΠΑ -Κίνας. Η τεχνολογία της είναι φθηνή, χρησιμοποιείται ευρέως στα τελευταία δίκτυα τηλεπικοινωνιών 5G, αλλά είναι πολύ ύποπτη στα μάτια των αξιωματούχων των δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών. (1,2,3,4)


Οι δυτικές εταιρείες επίσης είναι επενδυτές στις ιδιωτικές κινεζικές επιχειρήσεις στην καρδιά του κράτους επιτήρησης. Δυτικά πανεπιστήμια και ελίτ σχολεία έχουν δημιουργήσει πανεπιστημιουπόλεις στην Κίνα, όπου υπόκεινται σε εποπτεία του Κόμματος και Δυτικοί ακαδημαϊκοί συνεργάζονται με εταιρείες και έρευνες που εξυπηρετούν το κράτος επιτήρησης. Η Google, η Apple, το Facebook προσαρμόζονται στα δεδομένα του Κινεζικού καθεστώτος για να καταφέρουν να συνεργαστούν με την τεράστια αγορά της Κίνας. (5,6,7,8,9)


Οι έξυπνες και πράσινες λύσεις

Στην πείνα της για δεδομένα, παρακολούθηση και έλεγχο, η Κίνα έχει στραφεί στην «παρακολούθηση βάσει σχεδιασμού».

Πάρτε για παράδειγμα την έκρηξη των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων, μια τεχνολογία στην οποία έχει υποσχεθεί η Κίνα να γίνει παγκόσμιος ηγέτης. Σύμφωνα με το νόμο, όλα αυτά τα αυτοκίνητα που πωλούνται και οδηγούνται στην Κίνα, πρέπει να «κάνουν check-in» κάθε τριάντα δευτερόλεπτα, στέλνοντας στις αρχές μια ροή δεδομένων, συμπεριλαμβανομένης της θέσης του αυτοκινήτου, της ταχύτητας και κατεύθυνσης. Οι οδηγοί δεν ενημερώνονται για το πώς ή γιατί συλλέγονται αυτά τα δεδομένα, αλλά σύμφωνα με έναν κανονισμό του Υπουργείου Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Πληροφοριών, η υποχρεωτική «πλατφόρμα παρακολούθησης» πρέπει να είναι εγκατεστημένη σε κάθε αυτοκίνητο και να συνδέεται με τις βάσεις δεδομένων τηςτοπικής και της εθνικής κυβέρνησης. (10)

Ολόκληρες πόλεις επανασχεδιάζονται και κατασκευάζονται για επιτήρηση. Αυτές συνήθως αναφέρονται ως «Έξυπνες πόλεις – Smart Cities» και δεν είναι απλώς ένα κινεζικό φαινόμενο. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη εγγύση για να χτυπήσει η καρδιά γρηγορότερα των  τεχνολατρών παγκοσμίως, από την συζήτηση για έξυπνες, φουτουριστικές πόλεις. Με έναν πρόχειρο λογαριασμό, οι μισές από τις περίπου 1.000 έξυπνες πόλεις υπό κατασκευή παγκοσμίως βρίσκονται στην Κίνα.  (11)

Αυτοί δημιουργούν πολλές τεχνολογικές φλυαρίες για ένα ενσύρματο, δικτυωμένο μέλλον, αλλά όπως το διάσημο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Scientific American» ανέφερε: «Η τρέχουσα πραγματικότητα των έξυπνων πόλεων είναι ότι δεν υπάρχουν. Στο τέλος της ημέρας, οι περισσότερες από τις λεγόμενες έξυπνες πόλεις είναι απλώς πόλεις με λίγα ή περισσότερα ξεχωριστά έξυπνα έργα». (12)

Στις δυτικές δημοκρατίες, οι έξυπνες πόλεις έχουν προκαλέσει σημαντική διαμάχη. Μια συνεργασία μεταξύ της πόλης του Τορόντο και των Sidewalk Labs της Google υποτίθεται ότι θα μετατρέψει μια έκταση δώδεκα στρεμμάτων εγκαταλελειμμένης προκυμαίας σε αστικό ιερό  αφιερωμένο στην τεχνολογία της πληροφορίας. Θα γεμίσει αισθητήρες, χρησιμοποιώντας τα δεδομένα - για την κυκλοφορία, την ποιότητα του αέρα, τον θόρυβο, τη χρήση ενέργειας, ακόμη και την ποσότητα των απορριμμάτων στους κάδους του - για να καθοδηγήσει τη λειτουργία του και να διαχειριστεί υπηρεσίες. Αλλά από τότε που επετεύχθη η συμφωνία το 2017, έχει υποβαθμιστεί με ανησυχίες για την ιδιωτικότητα των πολιτών και την δυσπιστία για το πώς η Google θα χρησιμοποιήσει τα δεδομένα. (13)


Η εξάλειψη της ανωνυμίας και της ιδιωτικότητας

Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 2019, η Κίνα ξεκίνησε άλλη μία  χρήση για την αναγνώριση προσώπου. Εφαρμόστηκε ένας νόμος που απαιτούσε από όλους όσους εγγράφονταν για νέες υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας να σαρώσουν τα πρόσωπά τους. Για χρόνια το Πεκίνο προσπαθεί να εξαλείψει την ανωνυμία στο διαδίκτυο και να αναγκάσει τους χρήστες του διαδικτύου να εγγραφούν με τα πραγματικά τους ονόματα. Είχε γίνει ένα παιχνίδι γάτας και ποντικού, οι χρήστες συχνά κρύβονταν πίσω από υποτιθέμενες ταυτότητες για να κατακρίνουν την κυβέρνηση. Το Κόμμα τώρα έκλεινε τυχόν εναπομείναντα κενά, ελέγχοντας ότι τα πρόσωπα αντιστοιχούν στις ταυτότητες. (14)

Λειτούργησε ως υπενθύμιση ότι ενώ το κράτος επιτήρησης παρακολουθεί και ανιχνεύει, επεκτείνοντας δραματικά την εμβέλεια του, το Κομμουνιστικό Κόμμα έχει επίσης σφίξει το χέρι ελέγχου του στον κόσμο του διαδικτύου. Το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία κάποτε έδιναν τόσες πολλές υποσχέσεις στην Κίνα, εξοπλίστηκαν από το Κόμμα και μετατράπηκαν σε όργανα κοινωνικού ελέγχου. Ενώ οι κάμερες παρακολουθούν τη συμπεριφορά, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο, ακόμη και για την τροποποίησή της συμπεριφοράς. (15,16)

Μήπως όλα αυτά σας θυμίζουν κάτι από την τηλεοπτική σειρά (δυστοπικής) επιστημονικής φαντασίας Black Mirror ... ; (17)



Παραπομπές 3ου μέρους

  1. Louise Lucas, ‘Tencent’s losing game with Chinese regulators’, Financial Times, 18 June 2019. https://www.ft.com/content/8ac2b862-789d-11e9-b0ec-7dff87b9a4a2

  2. Danielle Cave, Dr Samantha Hoffman, Alex Joske, Fergus Ryan and Elise Thomas, ‘Mapping China’s Tech Giants’, Australian Strategic Policy Institute, 18 May 2019. https://www.aspi.org.au/report/mapping-chinas-tech-giants

  3. ‘Huawei is trying to solve a hard problem’, The Economist, 8 August 2019. https://www.economist.com/china/2019/08/08/huawei-is-trying-to-solve-a-hard-problem

  4. Stuart Lau, ‘Huawei’s 5G ambitions under pressure in Britain over Xinjiang’, South China Morning Post, 24 December 2019.
    https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3043450/huaweis-5g-ambitions-under-pressure-britain-over-xinjiang?module=perpetual_scroll_0&pgtype=article&campaign=3043450

  5. Ryan Gallagher, ‘Google Plans to Launch Censored Search Engine in China, Leaked Documents Reveal’, The Intercept, 1 August 2018. https://theintercept.com/2018/08/01/google-china-search-engine-censorship/

  6. Ryan Gallagher and Lee Fang, ‘Google Suppresses Memo Revealing Plans to Closely Track search users in China’, The Intercept, 21 December 2018. https://theintercept.com/2018/09/21/google-suppresses-memo-revealing-plans-to-closely-track-search-users-in-china/ 

  7. Mike Isaac, ‘Facebook Said to Create Censorship Tool to Get Back Into China’, New York Times, 22 November 2016. https://www.nytimes.com/2016/11/22/technology/facebookcensorship-tool-china.html

  8. Julia Greenberg, ‘Facebook Says It Has Advertisers in China Despite Ban’, Wired, 11 April 2015. https://www.wired.com/2015/11/facebook-says-it-has-advertisers-in-china-despiteban/

  9. Charlie May, ‘Apple removes VPN services from App Store in China’, Salon, 29 July 2017. https://www.salon.com/2017/07/29/apple-removes-vpn-services-from-the-app-store-in-china-report/

  10. Yuan Yang, ‘China demand for electric vehicles raises privacy issues’, Financial Times, 29 November 2018. https://www.ft.com/content/a868e3dc-f3b9-11e8-ae55-df4bf40f9d0d


  1. Jamil Anderlini, ‘How China’s smart city tech focuses on its own citizens’, Financial Times, 5 June 2019. https://www.ft.com/content/46bc137a-5d27-11e9-840c-530737425559

  2. Kendra L. Smith, ‘The inconvenient truth about smart cities’,Scientific American, 17 November 2017
    https://blogs.scientificamerican.com/observations/the-inconvenient-truth-about-smart-cities/

  3. Leyland Cecco, ‘Surveillance capitalism: critic urges Toronto to abandon smart city project’, The Guardian, 6 June 2019. https://www.theguardian.com/cities/2019/jun/06/toronto-smart-city-google-project-privacyconcerns

  4. Lily Kou, ‘China brings in mandatory facial recognition for mobile phone users’, The Guardian, 2 December 2019.
    https://www.theguardian.com/world/2019/dec/02/china-brings-in-mandatory-facial-recognition-for-mobile-phone-users

  5. “Hello, Big Brother: How China controls its citizens through social media”, Deutsche Welle, 2017
    https://www.dw.com/en/hello-big-brother-how-china-controls-its-citizens-through-social-media/a-38243388

  6. Wang Yizhi, Dai Yuwan, Li Hao, Song Lili, Social Media and Attitude Change: Information Booming Promote or Resist Persuasion?, Frontiers in Psychology, v.12, 2021
    https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2021.596071/full

Μαριάνθη Πελεβάνη, «Πως το Black Mirror εφαρμόζεται στην Κίνα», Tvxs, 09 Ιαν. 2019
https://tvxs.gr/news/kosmos/pos-black-mirror-efarmozetai-stin-kina

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

https://www.meapopsi.gr/2021/06/blog-post_89.html#more