Ο Δασικός Νόμος «δεσμεύει» τα τρία τέταρτα της χώρας!

 • Δεσμευμένα από τον ισχύοντα Δασικό Νόμο είναι σχεδόν τα τρία τέταρτα της συνολικής έκτασης της χώρας μας, τα οποία χαρακτηρίζονται ως δασικές εκτάσεις. Το γεγονός αυτό αποκλείει κάθε αξιοποίησή της, ιδίως για γεωργική και κτηνοτροφική χρήση, ειδικά σήμερα που οι συνθήκες επιβάλλουν μία πιο εντατική ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα.

Η ελεύθερη επιφάνεια είναι μικρή στην Ελλάδα, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη το ισχύον καθεστώς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου οι χαρακτηρισμένες δασικές εκτάσεις δεν ξεπερνούν το 50% της συνολικής της έκτασης! Πρόκειται για «δυσλειτουργία» που μπορεί να αντιμετωπιστεί εφόσον το αρμόδιο υπουργείο διορθώσει τον δασικό νόμο με βάση πρόσφατη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αυτό ακριβώς ζητάει σε παρέμβασή της για το συγκεκριμένο μείζον θέμα η Ένωση Ιδιοκτητών Αγροτικών Ακινήτων Ελλάδας. 

Η απόφαση του ΣτΕ

Πονοκέφαλο σε πολύ κόσμο, κυρίως σε ιδιοκτήτες γης, έχουν προκαλέσει οι Δασικοί Χάρτες στη χώρα μας, ο οποίοι εμφανίζουν ως δασικές εκτάσεις που παλιότερα καλλιεργούνταν ή χρησίμευαν ως βοσκοτόπια.  Κι όμως υπάρχει λύση στον «γρίφο» και αυτή μπορεί να προέλθει μέσω πρόσφατης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Σύμφωνα με αυτήν, οι εκτάσεις τις οποίες πριν την έκδοση του δασικού νόμου 998/79 το Κράτος αναγνώριζε ως γεωργικές και κτηνοτροφικές δεν επιτρέπεται να χαρακτηρίζονται δασικές.

Αυτό επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Ιδιοκτητών Αγροτικών Ακινήτων Ελλάδας, η οποία τονίζει πως το υπουργείο Περιβάλλοντος διαπράττει «έγκλημα» εναντίον του αγροτικού κόσμου με το να μην διορθώνει τον Δασικό Νόμο όπως αυτό επιβάλλεται από το ΣτΕ. 

Ο Νόμος του 1929

Από την ίδρυση του ελληνικού Κράτους οι γεωργικές και κτηνοτροφικές εκτάσεις δεν χαρακτηρίζονταν ως δασικές. Από το 1929 και μέχρι το 2016, αυτές προσδιορίζονταν  από τον νόμο 4137/1929, γνωστό ως «Νόμο Βενιζέλου», ο οποίος επανέλαβε και συστηματοποίησε όλους τους προηγούμενους νόμους και γι’ αυτό νομοθετήθηκε ως Δασικός Κώδικας.

Συνοπτικά, με βάση τα άρθρα του, δασικές εκτάσεις είναι εκείνες οι οποίες μπορούν να παράγουν δασικά προϊόντα. Ως αντικείμενο δασοπονίας και δασικής εκμεταλλεύσεως θεωρούνται κυρίως τα δάση τα «επί των ορέων, αι ορειναί δασικαί  βοσκαί» και κατά δεύτερο λόγο τα πεδινά δάση. Όλα τα υπόλοιπα, δηλαδή «οι χειμεριναί βοσκαί, οι δασικαί εκτάσεις αι ως βοσκότοποι χαρακτηριζόμεναι, καθώς και τα επί των ορέων γυμνά και ασκεπή εδάφη αποτελούν αντικείμενο ιδίως κτηνοτροφικής εκμεταλλεύσεως», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Με άλλα λόγια, οι εκτάσεις που χρησιμοποιούνταν ως κτηνοτροφικές δεν ήταν δασικές και εξαιρούνταν από τον Δασικό Νόμο βενιζέλου. 

Δικαιώματα ιδιοκτησίας

Σύμφωνα με την Ένωση Ιδιοκτητών Αγροτικών Ακινήτων Ελλάδος, «οι διατάξεις αυτές δεν είναι καμία καινοφανής έμπνευση του νομοθέτη της εποχής, προκειμένου να επιτρέψει την καταπάτηση κρατικών εκτάσεων, που ήταν και είναι τα δάση και οι πραγματικές δασικές εκτάσεις, αλλά η αποτύπωση της πραγματικότητας στην οποία στηρίχτηκε η ζωή του ανθρώπου στον πλανήτη. Η χρησιμοποίηση του εδάφους για καλλιέργεια και για κτηνοτροφία».

Αυτή η ανάγκη, όπως σημειώνει στην ανακοίνωσή της, οδήγησε στη χρήση εκτάσεων  που προσφέρονταν για γεωργία, καθώς για κτηνοτροφία και δημιούργησε δικαιώματα ιδιοκτησίας επί αυτών, τα οποία δεν επιτρέπεται να καταργούνται, με την μεταβολή των διατάξεων του νόμου του 1929. Είναι, όπως αναφέρει, αυτό το οποίο επισήμανε το Συμβούλιο της Επικρατείας με τις πρόσφατες αποφάσεις του, για τον μη χαρακτηρισμό ως δασικών των κτηνοτροφικών εκτάσεων που προϋπήρχαν, τονίζοντας πως αυτό επιβάλει η Ασφάλεια του Δικαίου. 

Σε απλή γλώσσα, δεν μπορεί το Κράτος να έρχεται σήμερα και να χαρακτηρίζει ως δασική έκταση αυτή που ο νόμος 4371/1929 χαρακτήριζε κτηνοτροφική ή γεωργική. Είναι υποχρεωμένο να εξακολουθεί να την χαρακτηρίζει γεωργική ή κτηνοτροφική  και να εφαρμόζει επ’ αυτών τις διατάξεις που ίσχυαν. Αν, πάλι, έχει ανάγκη να την καταστήσει δάσος, πρέπει να την απαλλοτριώσει

Ελλάδα και Ε.Ε.

Στο μεταξύ, εντύπωση προκαλεί η διαφορά της επιφάνειας που καταλαμβάνουν οι ελληνικοί δασικοί χάρτες σε σχέση με τους αντίστοιχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αποδεικνύει και τη λάθος αντίληψη και πρακτική που εφαρμόζει η ελληνική Πολιτεία επί του θέματος.

Στη χώρα μας ως δάση και δασικές εκτάσεις χαρακτηρίζεται το 73% της επιφάνειάς της, δηλαδή μόνο ένα 27% μένει εκτός! Αντίθετα, στην Ε.Ε. το 50% της συνολικής επιφάνειας είναι χαρακτηρισμένο ως δασική έκταση ενώ το υπόλοιπο 50% μπορεί να διατεθεί για άλλες χρήσεις. 

Η Ένωση Ιδιοκτητών Αγροτικών Ακινήτων Ελλάδος αποδίδει την ύπαρξη της τεράστιας αυτής διαφοράς, πέραν των άλλων και στο γεγονός ότι, ενώ στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται μια έκταση με φρύγανα ως δασική, στους χάρτες της Ε.Ε. δεν συμβαίνει αυτό. Εκεί για να χαρακτηριστεί μία επιφάνεια ως δασική πρέπει να μπορεί να δημιουργήσει δένδρα με ύψος πέντε μέτρα. Καταλήγοντας, η Ένωση επικαλείται στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας με βάση τα οποία η χώρα μας χάνει κάθε χρόνο τουριστικό συνάλλαγμα άνω των οκτώ δις ευρώ επειδή δεν μπορούν να γίνουν νέα ξενοδοχεία, αφού οι εκτός σχεδίου πόλεων εκτάσεις έχουν χαρακτηριστεί ως δάση και προειδοποιεί με προσφυγή στο Ευρωδικαστήριο αν η Πολιτεία δεν προσαρμόσει τον Δασικό Νόμο στη λογική.