«Τη Μεγάλη Παρασκευή ό,τι επιτελούμε επιταφικώς δεν είναι θρήνος. Είναι λατρευτικός θαυμασμός. Δεν είναι πίστη στην ισχύ του θανάτου, αλλά στην αλήθεια της Αναστάσεως», τονίζει σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Επίσκοπος Φαναρίου και γενικός διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας, Αγαθάγγελος. Γι' αυτό, «Ως μυροφόροι και ενταφιαστές δεν θα τελέσουμε εξόδιο Ακολουθία, αλλά θα τελέσουμε την προσκομιδή της Αναστάσεως», προσθέτει.
Ο Επίσκοπος Φαναρίου επισημαίνει ότι στην Ακολουθία του Επιταφίου ψάλλεται ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου, ημέρας της μεγάλης σιγής, της μεγάλης αναμονής, της προσδοκίας, ημέρας της αναπαύσεως, «όταν υπνοί η Ζωή και ο Άδης τρέμει» για να προσθέσει ότι «η σιγή αυτή είναι θρήνος και κοπετός για τον θάνατο και τον Άδη. Ο Κύριος συντρίβει τις πύλες του θανάτου, λυτρώνει από τα αιώνια δεσμά. Με τον θάνατό Του θανατώνει τον θάνατο. Η Ζωή κατέρχεται στο βασίλειο του θανάτου. Το θείο φως λάμπει στα σκοτάδια του».
Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρει ότι «όλη η υμνογραφία της ημέρας, όλα τα τροπάρια, είναι ένα κράμα από σταυρώσιμη λύπη και αναστάσιμη χαρά. Αυτή είναι η μεγάλη καύχηση και δόξα της Εκκλησίας, που βλέπει την Ανάσταση μέσα από τη Σταύρωση, τη δε Σταύρωση υπό τις φωτεινές ανταύγειες πάντοτε του όρθρου της Αναστάσεως».
Σε αυτό το σημείο του λόγου του, θα ερμηνεύσει το ξέσπασμα του ιερού υμνογράφου, μέσα στη χαρμολύπη του και το χαροποιό πένθος του, σ' έναν ύμνο, που είναι επιτάφιος και αναστάσιμος: «Ω Κύριε και Θεέ μου! Θέλω να ψάλω έναν επιθανάτιο και επιτάφιο ύμνο σ' εσένα, Θεέ μου! Θέλω να ψάλω έναν επιθανάτιο και επιτάφιο ύμνο σ' εσένα, Θεέ μου, που με την ταφή σου και την έξοδό σου από την κάτω ζωή, και που με τον θάνατό Σου, όχι μονάχα μού άνοιξες τις πύλες του ουράνιου Παράδεισου, αλλά και εθανάτωσες πλέον τον θάνατο και εξουθένωσες τη νίκη σου και το κέντρο του».
Καταληκτικά, μάλιστα, θα σημειώσει ότι «ο Ιησούς Χριστός, το ημέτερον Πάσχα, είναι το φύραμα της Αναστάσεως όλων μας. Όπως ο θάνατός Του νικάει τον άρχοντα του θανάτου, έτσι και η Ανάστασή Του είναι η απόδειξη της αναστάσεως όλων μας».
Ακολουθεί η ανάλυση-απάντηση του Επισκόπου Φαναρίου στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων σχετικά με το αίσθημα της χαρμολύπης που μας διακατέχει τη Μεγάλη Παρασκευή:
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Η Μεγάλη Ημέρα της σιγής
Τη Μεγάλη Παρασκευή ό,τι επιτελούμε επιταφικώς δεν είναι θρήνος. Είναι λατρευτικός θαυμασμός. Δεν είναι πίστη στην ισχύ του θανάτου, αλλά στην αλήθεια της Αναστάσεως. Γι' αυτό ο Επιτάφιος στην Εκκλησία δεν είναι θρήνος, αλλά προεόρτια της Αναστάσεως. Ως μυροφόροι και ενταφιαστές δεν θα τελέσουμε εξόδιο Ακολουθία, αλλά θα τελέσουμε την προσκομιδή της Αναστάσεως. Ενωμένοι με τη θριαμβεύουσα Εκκλησία θα λειτουργήσουμε τον θρίαμβο του εκ του Άδου επιστρέφοντος Νικητού.Με αυτή την πίστη, ηγουμένων των Χερουβίμ, θα λιτανεύσουμε τον Επιτάφιο, θα λιτανεύσουμε τον Αρχηγό της Αναστάσεως, αναφωνώντας προς τον εκ Τάφου προερχόμενο «Ανάστα ο Θεός και κρίνον».
Το Μεγάλο Σάββατο είναι η ημέρα της μεγάλης σιγής, της μεγάλης αναμονής, της προσδοκίας, η ημέρα της αναπαύσεως (διότι στην Ακολουθία του Επιταφίου ψάλλεται ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου). Είναι το υπερευλογημένο Σάββατο, στο οποίο «Χριστός αφυπνώσας, αναστήσεται τριήμερος». Υπνοί η Ζωή και ο Άδης τρέμει. Η σιγή αυτή είναι θρήνος και κοπετός για τον θάνατο και τον Άδη. Ο Κύριος συντρίβει τις πύλες του θανάτου, λυτρώνει από τα αιώνια δεσμά. Με τον θάνατό Του θανατώνει τον θάνατο. Η Ζωή κατέρχεται στο βασίλειο του θανάτου. Το θείο φως λάμπει στα σκοτάδια του. Φωτίζει όλους αυτούς που βρίσκονται εκεί, διότι ο Χριστός είναι η ζωή όλων και η μοναδική πηγή της ζωής. Έτσι ο Χριστός πεθαίνει για όλους και ό,τι συμβαίνει στη ζωή Του συμβαίνει στη ζωή όλων μας.
«Κύματι θαλάσσης...»
Όλη η υμνογραφία της ημέρας, από τον κατανυκτικότατο κανόνα «Κύματι θαλάσσης» και τα γλυκύτατα εγκώμια μέχρι τα στιχηρά των Αίνων, όλα τα τροπάρια είναι ένα κράμα από σταυρώσιμη λύπη και αναστάσιμη χαρά. Αυτή είναι η μεγάλη καύχηση και δόξα της Εκκλησίας, που βλέπει την Ανάσταση μέσα από τη Σταύρωση, τη δε Σταύρωση υπό τις φωτεινές ανταύγειες πάντοτε του όρθρου της Αναστάσεως. Γι' αυτό και ο ιερός υμνογράφος ξεσπά, μέσα στη χαρμολύπη του και το χαροποιό πένθος του, σ' έναν ύμνο, που είναι επιτάφιος και αναστάσιμος: «Ω Κύριε και Θεέ μου! Θέλω να ψάλω έναν επιθανάτιο και επιτάφιο ύμνο σ' εσένα, Θεέ μου! Θέλω να ψάλω έναν επιθανάτιο και επιτάφιο ύμνο σ' εσένα, Θεέ μου, που με την ταφή σου και την έξοδό σου από την κάτω ζωή, και που με τον θάνατό Σου, όχι μονάχα μου άνοιξες τις πύλες του ουράνιου Παράδεισου, αλλά και εθανάτωσες πλέον τον θάνατο και εξουθένωσες τη νίκη σου και το κέντρο του».Η περιφορά του Επιταφίου και η νίκη επί του Άδη
Όταν το βράδυ κάνουμε την περιφορά του Επιταφίου, δεν κάνουμε μια επικήδεια πορεία. Όχι, είναι ο Υιός του Θεού που πορεύεται μέσα στο σκοτάδι του Άδη και αναγγέλλει σε όλες τις γενιές του Αδάμ τη χαρά της ερχομένης Αναστάσεως. Γι' αυτό και η κάθοδος του Χριστού στον Άδη ταυτίζεται με το γεγονός της Αναστάσεως και μάλιστα μέχρι σημείου που η βυζαντινή εικόνα της Αναστάσεως να φέρει για επιγραφή «Η εις Άδου Κάθοδος». Το Δοξαστικό που ψάλλεται το εσπέρας της Μ. Παρασκευής εκφράζει θαυμάσια αυτή την αλήθεια. Όταν, μετά την περιφορά του Επιταφίου, γυρίζουμε στον ναό, γνωρίζουμε πια το μυστήριο του ζωοδότου θανάτου του Χριστού. Ο Άδης επατήθηκε. Ο Άδης τρέμει. Το Ευλογημένο Σάββατο, η Εβδόμη Ημέρα, ολοκληρώνει την ιστορία της σωτηρίας, της οποίας η τελευταία πράξη υπήρξε το ξεπέρασμα του θανάτου.Η προσδοκία της Αναστάσεως
Γι' αυτό θα ακούσουμε να διαβάζεται η προφητεία του Ιεζεκιήλ, για τα ξηρά οστά. Στην προφητεία παρουσιάζεται ο θρίαμβος του θανάτου επάνω στον κόσμο. Αλλά ο Θεός μιλάει στον προφήτη Ιεζεκιήλ. Του αναγγέλλει ότι αυτή η καταδίκη δεν είναι ο τελικός και αμετάκλητος προορισμός του ανθρώπου. Τα οστά τα ξηρά θα ακούσουν τους λόγους του Κυρίου. Οι νεκροί θα ζήσουν και πάλι. «Τάδε λέγει Κύριος: Ιδού εγώ ανοίγω τα μνήματα υμών και ανάξω υμάς εκ των μνημάτων υμών...».Ο Ιησούς Χριστός, το ημέτερον Πάσχα, είναι το φύραμα της Αναστάσεως όλων μας. Όπως ο θάνατός Του νικάει τον άρχοντα του θανάτου, έτσι και η Ανάστασή Του είναι η απόδειξη της αναστάσεως όλων μας.
* Ο Επίσκοπος Φαναρίου Αγαθάγγελος διορίστηκε γενικός διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας το 2001 και στις 13 Ιανουαρίου 2003 χειροτονήθηκε τιτουλάριος Επίσκοπος Φαναρίου, Βοηθός Επίσκοπος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Η Αποστολική Διακονία, ο επίσημος και αρχαιότερος Οργανισμός της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχει τη μέριμνα του ιεραποστολικού και εκδοτικού-μορφωτικού έργου της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου