«Ψυχ-ώσεις σε μπλε μαρέν»

Η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Ιωάννας Αμπατζή που άγγιξε τις ψυχές των συμμετεχόντων

Στο κλασσικό καφέ «Μούσες» της Έδεσσας, σε μία ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που απέπνεε τέχνες και πολιτισμό, παρουσιάστηκε η δεύτερη ποιητική συλλογή της Ιωάννας Αμπατζή, «Ψυχ-ώσεις σε μπλε μαρέν», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Μολύβι».

Το κοινό συγκλονίστηκε και συγκινήθηκε από τη «δυνατή» ποίηση που ακούστηκε, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, σε απαγγελία της Μαρίας Κρεμμύδα και της Έλενας Κρανιώτη. Η φιλόλογος και ψυχοδραματίστρια Μαρία Κρεμμύδα είχε αναλάβει επίσης την σκηνική επιμέλεια της εκδήλωσης. Για τη λογοτεχνική αξία της ποιητικής συλλογής μίλησε η φιλόλογος Αλίκη Λούσα, ενώ ο επικοινωνιολόγος Χρήστος Μπιμπίτσος αναφέρθηκε στην εμφάνιση και διαιώνιση των ψυχώσεων και άλλων ψυχολογικών διαταραχών, με αφορμή ποιήματα και στίχους της συλλογής. Στη μουσική επένδυση της εκδήλωσης ήταν ο Σωτήρης Δραγούμης (ακορντεόν και κιθάρα), ο Κώστας Παπάς (κρουστά) και στο τραγούδι η Μαρία Γκανάτσιου, σε μία μαγευτική ερμηνεία. Το μουσικό σύνολο αξιοποίησε τραγούδια από το έντεχνο ελληνικό πεντάγραμμο, συμπληρώνοντας και επεκτείνοντας τον λυρισμό της ποίησης.

Όσοι παραβρέθηκαν, έζησαν μία διαφορετική βραδιά, με έντονα συναισθήματα που θύμιζε αρκετά θεατρική παράσταση, με αναφορές σε δύσκολα θέματα που όμως υπάρχουν μέσα στην καθημερινότητα των περισσότερων ανθρώπων και ίσως για το λόγο αυτό τους άγγιξαν τόσο βαθειά. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε επίσης ο εκδότης Μάνος Αμπατζής, με τους συνεργάτες του, ο οποίος επιλέγει συχνά την Έδεσσα ως τόπο οργάνωσης πολιτιστικών δράσεων με επίκεντρο βιβλία των εκδόσεων «Μολύβι».

Ακολουθεί ένα απόσπασμα από την ομιλία του Χρήστου Μπιμπίτσου, με αφορμή την ποιητική συλλογή: «Οι άνθρωποι είναι πολύπλοκες βιολογικές, κοινωνικές και ψυχο-συναισθηματικές οντότητες. Οι «ψυχώσεις σε μπλε μαρέν» εκκινούν ακριβώς από αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των ανθρώπων. Την τεράστια ποικιλία των συναισθημάτων και της ανάγκης που έχει ο άνθρωπος τα συναισθήματα αυτά να τροφοδοτούνται συνεχώς, μέσα από νέα ερεθίσματα και εμπειρίες. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μία μορφή ποίησης άκρως συναισθηματική και, σε πολλά σημεία της, συγκινητική.

Πολύ γρήγορα, οι αναγνώστες των ποιημάτων τίθενται υπό την επήρεια ενός δυνατού κοκτέιλ συναισθημάτων, είτε ταυτιζόμενοι με τους πρωταγωνιστές των ποιημάτων, είτε συνειδητοποιώντας το προσωπικό τους δράμα (το δικό τους), καθώς βιώνουν έντονα το παράλογο που κυριαρχεί στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, αλλά και στην καθημερινότητά τους.

…Στα περισσότερα ποιήματα των «ψυχώσεων σε μπλε μαρέν», ο έντονος ψυχολογικός πόνος είναι απόρροια τραυματικών εμπειριών. Κάποιες φορές, οι τραυματικές εμπειρίες είναι αποτέλεσμα συνειδητών επιλογών ή, άλλοτε, αποτέλεσμα κοινωνικών και άλλων επιρροών ή δράσεων. Ψάχνοντας πίσω από τα τραυματικά γεγονότα, αναμένεται να δούμε και να διαπιστώσουμε τη συνεχή αλληλεπίδραση και διάδραση μεταξύ των γεγονότων και των πρωταγωνιστών. Οι άνθρωποι δείχνουν να έλκονται από την εμπλοκή τους σε καταστάσεις που μακροπρόθεσμα μπορεί να αποδειχθούν ακόμη και καταστροφικές. Ο μικρός Μίμης αναζητά «να κτίσει μία γέφυρα ως τον ουρανό κι ακόμη ψηλότερα» πριν γίνει το θύμα του κυρ Συνόδη, στο ποίημα με τίτλο «τα μήλα».

Στον «χειμώνα της Άντυ», ένα από τα πρώτα ποιήματα της συλλογής, η Άντυ και ο φίλος της κατρακυλούν τις κυλιόμενες σκάλες του παλιού εμπορικού, πιασμένοι χέρι-χέρι προκειμένου να ταξιδέψουν σ’ έναν διαφορετικό κόσμο. Φυσικά δεν μου επιτρέπεται να αποκαλύψω τη συνέχεια, αλλά προσωπικά μου είναι δύσκολο να καταλάβω αν η εξέλιξη των γεγονότων είναι αποτέλεσμα συνειδητών επιλογών των πρωταγωνιστών ή η συνισταμένη κοινωνικών, οικογενειακών, εκπαιδευτικών και άλλων δυνάμεων.

…Αναζητώντας την ταυτότητα των πρωταγωνιστών των ποιημάτων θα δούμε ότι μοιάζουν με κινηματογραφικές φιγούρες που θα χρησιμοποιούσε ίσως κάποιος underground σκηνοθέτης. Οι ήρωες μοιάζουν μακρινοί και απόκοσμοι, όπως ίσως μακρινά και απόκοσμα μοιάζουν για τους περισσότερους τα συμπτώματα των ψυχικών διαταραχών. Κι όμως, ένας στους τέσσερις από εμάς θα βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του έντονα ψυχικά αισθήματα που θα είναι δύσκολο να διαχειριστεί μόνος του. Είναι το κόστος που καλούμαστε να πληρώσουμε απολαμβάνοντας τα ψευδεπίγραφα προνόμια και οφέλη του ατομισμού που είναι το κύριο χαρακτηριστικό των κοινωνιών της «δύσης»...

…Στην ποιητική συλλογή «ψυχώσεις σε μπλε μαρέν», τι παράξενος τίτλος αλήθεια(;), υπάρχουν όλα τα συστατικά για να προσεγγίσουμε την αλήθεια του εαυτού μας, μέσα από τα πιο έντονα συναισθήματα και οδυνηρά βιώματα που μπορεί να μας επιφυλάσσει η ζωή. Για να νιώσουμε καλύτερα, είναι αναγκαίο να νιώσουμε κάπως χειρότερα και για να βρούμε το μονοπάτι προς την ευτυχία, χρειάζεται πρώτα να χαθούμε στο δάσος με τα τέρατα. Καλές αναγνώσεις για τους λάτρεις της ποίησης…»

Στο εξώφυλλο της ποιητικής συλλογής εμφανίζεται έργο της ζωγράφου Ίνγκριντ Ιόχμαν-Τσάκρη η οποία διαμένει και εργάζεται εικαστικά στην Σκύδρα της Π.Ε. Πέλλας.