Βασικά πορίσματα του 1ου Προσυνεδρίου της ΕΣΕΕ

Το 1^ο Προσυνέδριο της ΕΣΕΕ αποτέλεσε το εφαλτήριο για την εκκίνηση της διαδικασίας για τον οργανωτικό ανασχεδιασμό και τη στρατηγική της ΕΣΕΕ για την επόμενη περίοδο. Προέκυψαν μια σειρά από πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα στην κατεύθυνση πάντα των κεντρικών στοχεύσεων της αρχικής προβληματικής.

Ο εμπορικός κόσμος της χώρας είναι αποφασισμένος να διεκδικήσει και να σχεδιάσει την αναβαθμισμένη και αποτελεσματικότερη εκπροσώπησή του. Σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία και παράγει ακόμη περισσότερη ανασφάλεια, η από κοινού αναζήτηση λύσεων και η ενοποίηση των επιμέρους αιτημάτων προς μια ενιαία κατεύθυνση είναι σε αυτήν τη φάση μονόδρομος. Η ΕΣΕΕ βρίσκεται στο προσκήνιο των εξελίξεων και θα συνεχίσει να είναι μόνο εάν έχει τη στήριξη του εμπορικού κόσμου της χώρας. Και αυτό θα επιτευχθεί αν αφουγκραστεί τις αγωνίες και τις επιδιώξεις όλων των συναδέλφων και το κυριότερο εάν τους εντάξει συμμετοχικά στις δράσεις και παρεμβάσεις της.

Τα βασικά συμπεράσματα από το 1^ο Προσυνέδριο θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα παρακάτω σημεία:

1)    Οι σύνεδροι έδειξαν ότι είναι διατεθειμένοι να συζητήσουν, να προβληματιστούν και να εκφράσουν αξιόλογες προτάσεις σχετικά με το μέλλον και τη στρατηγική της ΕΣΕΕ. Υπάρχει μια γενική αίσθηση υπέρ της αλλαγής και το κυριότερο υπέρ της αναζήτησης ενός λειτουργικού οργανωτικού σχήματος που θα αντιστοιχεί στις σύγχρονες ανάγκες. Διατυπώθηκαν απόψεις για το αναδυόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον, τις αυξανόμενες ανάγκες επιχειρήσεων και Εμπορικών Συλλόγων, την καλύτερη και αποδοτικότερη ενεργοποίηση των συναδέλφων εμπόρων. Ήταν από όλους αποδεκτή η αντίληψη ότι οι μεταβαλλόμενες συνθήκες επιβάλλουν βήματα προς τα εμπρός. 

2)   Είναι ευτυχές ότι κατατέθηκε πληθώρα προτάσεων και προβληματισμών, ένα γεγονός που καταδεικνύει το υψηλό αίσθημα ευθύνης και το επίπεδο ωριμότητας στο οποίο έχουν φτάσει πλέον τα μέλη της ΕΣΕΕ. Η μακρά εμπειρία όλων στην εκπροσώπηση του εμπορικού κόσμου τους έχει καταστήσει την απαραίτητη «μαγιά» για την περαιτέρω εξέλιξη της οργανωτικής μετεξέλιξης. Η εκπεφρασμένη βούληση των μελών μας για την προώθηση της αλλαγής είναι το απαραίτητο πρώτο βήματα που πρέπει να κάνουμε.

3)   Η οργανωτική μετεξέλιξη της ΕΣΕΕ χρειάζεται την ενεργό συμμετοχή όλων των μελών των Εμπορικών Συλλόγων. Δεν θα πρέπει να είναι υπόθεση συγκεκριμένων προσώπων αλλά συλλογικών οργάνων και το κυριότερο πρέπει να κοινοποιηθεί σε ένα όσο γίνεται ευρύτερο κοινό.

4)   Ποια είναι τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε  στο επόμενο διάστημα:

Ø  Διεύρυνση της οργανωτικής επιρροής της ΕΣΕΕ και προσέλκυση νέων μελών. Αυτό θα είναι το υπόστρωμα της οργανωτικής μετεξέλιξης.

Ø  Επανεξέταση και εξορθολογισμός της οργανωτικής δομής με βάση και τον Καλλικράτη. Προσαρμογή της υλικότητας της ΕΣΕΕ στο ρόλο που διαδραματίζει η τοπική αυτοδιοίκηση στις νέες συνθήκες.

Ø  Ενίσχυση της υποστήριξης προς τους Εμπορικούς Συλλόγους για τη διασφάλιση και την αναβάθμιση της λειτουργίας τους.

Ø  Παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στις επιχειρήσεις.

Ø  Ανάδειξη της ευρωπαϊκής διάστασης της δράσης της ΕΣΕΕ. Ενδυνάμωση της παρουσίας μας σε μια σειρά από ευρωπαϊκά όργανα.

Συμπερασματικά, η εμπειρία της τελευταίας περιόδου επιβεβαιώνει την μεγάλη προστιθέμενη αξία του ονόματος «ΕΣΕΕ» σε σχέση με άλλες οργανώσεις στην κοινωνική και πολιτική ζωή. Η αξιοποίηση αυτής της δυναμικής είναι δυνατόν να προωθήσει και να διευρύνει και το ρόλο των Εμπορικών Συλλόγων και των Ομοσπονδιών. Και αυτή είναι και η πεμπτουσία της οργανωτικής μετεξέλιξης.

1^Ο ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΣΕΕ

«ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΚΑΙ Η ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΕΕ»

ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ

Το Προσυνέδριο της ΕΣΕΕ διενεργείται σε μια κρίσιμη στιγμή για το εμπόριο και τη χώρα μας. Η τριετία 2009-2012 υπήρξε καταστροφική για την ελληνική αγορά αφού σηματοδότησε την κατακόρυφη πτώση στους τζίρους των καταστημάτων, τον πολλαπλασιασμό των «λουκέτων», την εδραίωση ενός αρνητικού κλίματος στην αγορά. Η αποτυχία των Μνημονίων και οι αντιαναπτυξιακές επιλογές των προηγούμενων χρόνων καθιστούν τον δρόμο της ανάπτυξης δύσβατο και ανηφορικό και η έξοδος από την κρίση θα πρέπει να είναι η συνισταμένη πολλών και διαφορετικών παρεμβάσεων. Οι οικονομικές κρίσεις, ιστορικά, έχουν πάντοτε πολλαπλές επιπτώσεις στις κοινωνίες στις οποίες ενσκήπτουν. Επηρεάζουν τις συλλογικές αναπαραστάσεις των κοινωνιών, μεταβάλλουν δραματικά την ψυχολογία των πολιτών, θέτουν σε αμφισβήτηση την επάρκεια θεσμών και προσώπων και πιέζουν πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς στο να δώσουν λύση στα προβλήματα που ανακύπτουν. Η κρίση που βιώνουμε όλοι μας είναι τέτοια και οι απαντήσεις του κόσμου της αγοράς θα πρέπει να είναι ουσιαστικές, ρηξικέλευθες και μελετημένες.

Έχουν περάσει 19 χρόνια από την ίδρυση της ΕΣΕΕ, μία περίοδος για την οποία, όλοι όσοι παλέψαμε για την εδραίωση του φορέα ως του κορυφαίου οργάνου εκπροσώπησης του εμπορικού κόσμου της χώρας, νιώθουμε υπερήφανοι. Και αυτό γιατί σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα κατορθώσαμε να ξεπεράσουμε αδράνειες του παρελθόντος, να αξιοποιήσουμε τις δυνάμεις του εμπορίου και να καθιερώσουμε την ΕΣΕΕ στη θέση ενός σοβαρού και αξιόπιστου συνομιλητή και κοινωνικού δρώντα. Η παρούσα διοίκηση είχε να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη κρίση που γνώρισε ποτέ η ελληνική κοινωνία τα τελευταία 50 χρόνια. Προώθησε τα συμφέροντα των εμπόρων σε ένα εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον, αντιμετώπισε τη λυσσώδη αντίθεση πολλών και προσπάθησε να σχεδιάσει και να υλοποιήσει δράσεις και πρακτικές στήριξης της Μμε επιχείρησης. Είναι σημαντική αυτή η περίοδος, αλλά τώρα  πρέπει να κάνουμε ένα βήμα παραπέρα.

Οι οργανώσεις κοινωνικής εκπροσώπησης δεν δημιουργήθηκαν εν κενώ. Δεν ήταν αποτέλεσμα της βούλησης κάποιων «συνδικαλιστών», ούτε κινήσεις για την εκπλήρωση ορισμένων στενών συμφερόντων. Εκφράζουν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, είναι συνισταμένες πολλών συλλογικών προσπαθειών και το κυριότερο είναι σχήματα που διεκδικούν την ύψιστη ευθύνη της εκπροσώπησης και της υποστήριξης των γενικών συμφερόντων των μελών τους και των κλάδων στους οποίους αναφέρονται. Αυτό σημαίνει ότι καθορίζονται από τις μεταβολές στην κοινωνική και οικονομική δομή. Δεν μένουν άπραγες και στάσιμες μπροστά στις μετατοπίσεις και τους μετασχηματισμούς. Προσαρμόζονται, εξελίσσονται, ανανεώνονται και εμπλουτίζουν την πρακτική τους. Η «σοφία», επομένως, μιας οργάνωσης είναι να διαπιστώνει έγκαιρα τη χρονική στιγμή στην οποία πρέπει να προωθήσει ορισμένες καινοτομίες και να καθορίζει το περιεχόμενό τους προς την σωστή κατεύθυνση. Αυτό δεν είναι δουλειά ενός ανθρώπου μόνο ή ενός οργάνου διοίκησης, αλλά αντικείμενο μιας ευρύτερης και από κοινού επεξεργασίας.  

Οι εργοδοτικές οργανώσεις έχουν παραδοσιακά έναν τριπλό ρόλο: εκπροσωπούν τα μέλη τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων και στις διαβουλεύσεις με τους εργαζομένους, καταθέτουν προτάσεις για το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, παρέχουν πολλαπλή υποστήριξη στους επιχειρηματίες. Η ΕΣΕΕ στα 19 χρόνια της λειτουργίας της έχει κατευθύνει όλες της τις δυνάμεις προς την εκπλήρωση των τριών αυτών στόχων. Ωστόσο αυτός ο τριπλός στόχος έχει μία και μοναδική προϋπόθεση: τη δυνατότητα της οργάνωσής μας να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες. Να μπορεί δηλαδή να επινοεί τρόπους εναρμόνισης και καλύτερης παρακολούθησης των μεταβαλλόμενων εξελίξεων. Ένας οργανισμός εάν δεν ανανεώνεται και δεν εκσυγχρονίζεται στις χρονικές στιγμές που οι περιστάσεις το απαιτούν είναι καταδικασμένος να σβήσει και να εξαφανιστεί.

Γι’ αυτόν τον λόγο η αναδιοργάνωση της ΕΣΕΕ και ο εξορθολογισμός της εσωτερικής της λειτουργίας θα εισφέρει στην βελτίωση της οργανωτικής αποτελεσματικότητας του φορέα και είναι μια πρόκληση που οφείλουμε όλοι μας να αντιμετωπίζουμε και να απαντήσουμε. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραματικά από τη δεκαετία του ’90. Οφείλουμε ως κορυφαίο όργανο εκπροσώπησης να ανοίξουμε εκείνη την τομή που θα οδηγήσει την ΕΣΕΕ στην νέα εποχή, στα επόμενα 20 χρόνια της λειτουργίας της. Έχει έλθει και για την ΕΣΕΕ πλέον η ώρα να αναβαθμιστεί και να διεκδικήσει έναν πιο κεντρικό ρόλο στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι.  Η αναδιοργάνωση που προτείνουμε θα πρέπει να είναι αντικείμενο επεξεργασίας και του τελευταίου μέλους κάθε Εμπορικού Συλλόγου της χώρας. Θα πρέπει η ΕΣΕΕ ως οργανικό σύνολο να μελετήσει και να προωθήσει αυτό το εγχείρημα. 

Ο προτεινόμενος οργανωτικός εξορθολογισμός θα κινηθεί γύρω από τους ακόλουθους έξι άξονες:

1.   Διεύρυνση της οργανωτικής επιρροής της ΕΣΕΕ. Όπως όλοι γνωρίζετε, οι κινήσεις του ΣΕΒ για τη συμπερίληψη και Μμε επιχειρήσεων στη δύναμή του καθιστούν απαραίτητη τη χαρτογράφηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος από την ΕΣΕΕ για να μεθοδευθεί η οργανωτική επέκταση της Συνομοσπονδίας. Η διεύρυνση δεν θα είναι εργαλειακή και ευκαιριακή, θα προσανατολιστεί σε όμορους επιχειρηματικούς χώρους και θα προσπαθήσει να καλύψει δραστηριότητες που έχουν δείξει ιδιαίτερο δυναμισμό τα τελευταία χρόνια. Σε αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη κάποιας μεταβατικής ρύθμισης «συνδεόμενου μέλους» και εν τέλει η συζήτηση για την αλλαγή του περιεχομένου του αρκτικόλεξου ΕΣΕΕ σε Εθνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας.

2.   Εξορθολογισμός οργανωτικής δομής ΕΣΕΕ. Θα πρέπει να προωθηθεί η ανασυγκρότηση της ΕΣΕΕ σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο επίπεδο με βάση ορισμένα αντικειμενικά κριτήρια γεω-οικονομικής, θεσμικής (βλ. περιφέρειες) και ομοιοεπαγγελματικής συνάφειας. Πρέπει να γίνει σαφές ότι η ανασυγκρότηση είναι απαραίτητη για να ανταποκριθεί η ΕΣΕΕ σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που μεταβάλλεται καθημερινά και αλλάζει τη μορφή της Μμε επιχειρηματικότητας. Το πρόβλημα πια δεν είναι η παγίωση κάποιων δεδομένων συσχετισμών αλλά η ενίσχυση της αντιπροσωπευτικότητας της Συνομοσπονδίας μας.

3.   Στρατηγική στρατολόγησης νέων μελών σε πρωτοβάθμιο επίπεδο: να αρθούν οι όποιοι αποκλεισμοί και να γίνει προσπάθεια συμπερίληψης της Μμε επιχειρηματικότητας σε τοπικό επίπεδο. Εμπλουτισμός κινήτρων που προσφέρει η ΕΣΕΕ. Σε μια εποχή που απομειώνονται οι συνδικαλιστικοί πόροι και υπονομεύεται λόγω της άρσης της επεκτασιμότητας η συνδικαλιστική λειτουργία, διαμέσου του ΙΝΕΜΥ και του ΚΑΕΛΕ να προσφέρονται προγράμματα κατάρτισης και υποστήριξης στα νέα μέλη.  

4.   Καλύτερη επικοινωνία ανάμεσα στα οργανωτικά επίπεδα της ΕΣΕΕ. Πρέπει να μεθοδεύσουμε την πύκνωση των δικτύων και διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στην ΕΣΕΕ, τις Ομοσπονδίες και τους Εμπορικούς Συλλόγους. Σκοπός θα πρέπει να είναι να εμπλουτιστεί η οπτική μας από την οπτική των Εμπορικών Συλλόγων και αντίστροφα. Έχει περάσει ανεπιστρεπτί η εποχή της ανάθεσης της συνδικαλιστικής δράσης σε έναν πρόεδρο ή μια διοίκηση. Όλοι οφείλουν να συμμετέχουν και να συνδιαμορφώνουν τον προσανατολισμό του φορέα.

5.   Τόνωση ενδοοργανωτικής δημοκρατίας και συλλογικής λειτουργίας ΕΣΕΕ. Χωρίς να αμφισβητείται ο διακριτός θεσμικός ρόλος του Προέδρου να ιδρυθούν συλλογικά όργανα σχεδιασμού και εκτέλεσης που θα αντικαταστήσουν τις τρέχουσες δυσκίνητες δομές. Επίσης, θα πρέπει να δημιουργηθούν κατοχυρωμένες δομές διαβούλευσης με Ομοσπονδίες και Εμπορικούς Συλλόγους. Τέλος, η ενίσχυση της αντιπροσωπευτικότητας των συλλογικών οργάνων θα πρέπει να προωθηθεί με την κατοχύρωση ενός αντιπροσωπευτικού και διαπαραταξιακού προεδρείου. Το παράδειγμα των τελευταίων εκλογών θα πρέπει να γίνει κανόνας. 

6.   Ανανέωση συνδικαλιστικού προσωπικού. Θα πρέπει να επιδείξουμε ιδιαίτερη μέριμνα για την ανάδειξη νέων στελεχών και γυναικών εμπόρων στα κεντρικά όργανα.

Οι παραπάνω προτάσεις που καταθέτουμε είναι η αγωνία για το παρόν αλλά και η αισιοδοξία για το μέλλον. Θωρακίζουμε τη Συνομοσπονδία μας με το να την καθιστούμε πηγή νέων ιδεών και έναν ζωντανό οργανισμό ενετός του οποίου θα καλλιεργείται η αναπτυξιακή προοπτική της χώρας. Η κοινωνία μας χρειάζεται δυνατούς, ο εμπορικός κόσμος μας χρειάζονται δυνατούς. Η ΕΣΕΕ της επόμενης δεκαετίας θα πρέπει να είναι ένας οργανισμός που θα παρεμβαίνει αποτελεσματικά, θα επιβάλλει πολιτικές, θα στηρίζει ποικιλότροπα τους εμπόρους. Για να τα επιτύχει ωστόσο αυτά πρέπει να προσαρμοστεί δημιουργικά και χωρίς να ξεχνά την παράδοσή της στους νέους καιρούς. Μπορούμε να το πράξουμε και το οφείλουμε και στις επόμενες γενιές εμπόρων που ακολουθούν.

«Δήλωση Προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη στα ΜΜΕ για το 2ο Προσυνέδριο της ΕΣΕΕ στις 18 Μαΐου 2013 στη Λάρισα»

«Χαίρομαι που πραγματοποιήσαμε το 2ο Προσυνέδριο της ΕΣΕΕ στη Λάρισα. Για μένα, αυτή είναι μια πολύ σημαντική στιγμή, γιατί συνιστά το δεύτερο βήμα για την οργανωτική μετεξέλιξη του φορέα μας.

Κερδίσαμε πολλά από τη σημερινή διαδικασία, γιατί συζητήσαμε, αναλύσαμε και σχεδιάσαμε το αύριο του ελληνικού εμπορίου  Και αυτό γιατί ως άνθρωποι της αγοράς, ως έμποροι που ρισκάρουμε καθημερινά, έχουμε πλήρη συναίσθηση των μεταβαλλόμενων συνθηκών και μπορούμε, φυσικά, να παρεμβαίνουμε άμεσα.

 Αυτή η διοίκηση ανέλαβε και εκτελεί ένα πολύ δύσκολο έργο:

 • Να εκπροσωπήσει τα συμφέροντα του εμπορικού κλάδου σε ένα εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον, εντός του οποίου τίποτε δεν είναι δεδομένο.

 • Αναλάβαμε να προωθήσουμε τα αιτήματα του κάθε εμπόρου, αντιμετωπίζοντας «θεούς και δαίμονες». Δεχόμενοι αήθεις επιθέσεις, εκβιασμούς και πιέσεις. Παρακολουθώντας την κοινωνία να εισέρχεται σε ένα φαύλο κύκλο κοινωνικού αυτοματισμού.

Όμως, σταθήκαμε όρθιοι. Και τούτο γιατί είχαμε πλήρη συναίσθηση του ρόλου που είχαμε αναλάβει και της τεράστιας ευθύνης απέναντι στους συναδέλφους. Εάν δεν πιστεύαμε ότι κάθε Έλληνας έμπορος δεν εκφράζεται μέσα από τις ενέργειές μας, δεν θα είχαμε τα αποτελέσματα που έχουμε. Και αυτό μας δίνει κουράγιο και για τη συνέχεια.

Το τι συμβαίνει σήμερα στην ελληνική οικονομία, το γνωρίζουμε όλοι.

 Η Μμε επιχείρηση που στήριξε την ανάπτυξη και την απασχόληση στη χώρα για πολλές δεκαετίες έγινε ξαφνικά ο «αποδιοπομπαίος τράγος».

Μας είπανε ψεύτες και κλέφτες. Μας κατηγορούν για φοροφυγάδες.

Μας υποχρέωσαν να κρεμάσουμε την πινακίδα της ντροπής στα μαγαζιά.

Μας εξάντλησαν φορολογικά με μία ανελέητη «φοροεπιδρομή».

Μας στέρησαν τη ρευστότητα. Μας κούρεψαν μετοχές και ομόλογα.

Μας οδήγησαν στα λουκέτα και την ανεργία.

Ο άλλοτε αξιοπρεπής Έλληνας Μμε έμπορος έφτασε να παλεύει για την επιβίωσή του, ζητώντας ως συνάδελφος από την ΕΣΕΕ ένα "αποκούμπι". Το τελευταίο διάστημα βρεθήκαμε να αντιμετωπίζουμε ταυτόχρονα πολλά και ανοικτά μέτωπα, αλλά και δράσεις. Συνοπτικά μπορώ να αναφερθώ:

• Στις μάχες που δώσαμε και δίνουμε για τις Κυριακές, για τη χρηματοδότηση, για το επίδομα αλληλεγγύης στους άνεργους συναδέλφους, για τις προτάσεις μας και τις θέσεις μας.

• Στα προγράμματα υποστήριξης που αναβαθμίζονται και στελεχώνονται με άξιους επιστήμονες.

• Στο προσωπικό της ΕΣΕΕ που στέκεται σε υψηλό επίπεδο σε μια ιδιαίτερα απαιτητική περίοδο.

• Στη συνεχή μας παρέμβαση στο δημόσιο διάλογο, στην εποικοδομητική κριτική, στην αποφασιστικότητά μας.

 Και όλα αυτά φυσικά δεν ήταν υπόθεση ενός προσώπου αλλά όλων των εκπροσώπων της ΕΣΕΕ σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.

Το brandname «ΕΣΕΕ», έχει υψηλή αξία πια και θα αποκτήσει και περισσότερη. Και αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε εμείς οι ίδιοι.

Τι επισημάναμε από το 2ο Προσυνέδριο του Ελληνικού Εμπορίου; Οι συνάδελφοί μου είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν να επιδεικνύουν το ίδιο πνεύμα ωριμότητας και δημιουργικότητας. Θα συνεχίσουν να προβληματίζονται για το μέλλον της ΕΣΕΕ. Θα καταθέτουν χρήσιμες προτάσεις και κρίσιμους προβληματισμούς, αλλά και θα καταλήγουμε σε ένα αποτελεσματικό εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό.

Αναμένουμε πολλά από την οργανωτική μετεξέλιξη της ΕΣΕΕ. Επιδιώκουμε την  αναβάθμιση του φορέα μας σε μια δομή συγκέντρωσης και εκπροσώπησης της Μμε επιχειρηματικότητας, που θα επενδύει στα μέλη του και θα προστατεύει συλλογικά τα διακριτά συμφέροντα μας.

Να γιατί χρειαζόμαστε μια δυνατή ΕΣΕΕ. Και αυτό είναι δουλειά όλων. Η διαδικασία της μετεξέλιξης είναι υπεράνω προσώπων. Αφορά το ελληνικό εμπόριο. Αφορά την Μμε ελληνική επιχειρηματικότητα.

Καλώ όλους τους εμπόρους σε κάθε γωνιά της Ελλάδος να παλέψουμε όλοι μαζί για μια δυνατή ΕΣΕΕ. Για μια καλύτερη εκπροσώπηση των εμπόρων στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Για ποιοτικές και ουσιαστικές υπηρεσίες υποστήριξης. Για την έξοδο από την κρίση που θα βρει το ελληνικό εμπόριο και πάλι στην πρωτοπορία της ανάπτυξης».