Πόσο σωστά κρατάμε την παράδοση

Είναι αλήθεια ότι οι Πόντιοι σ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και έξω από την Ελλάδα (απόδημοι) έχουν επαφή με την παράδοση των προγόνων τους, έχουν επαφή με τα ήθη και έθιμα των πατέρων τους. Διατηρούν τον τρόπο συμπεριφοράς και επικοινωνίας που εκείνοι έφεραν εδώ στον Ελλαδικό χώρο.

Και όλα αυτά τα πετυχαίνουν κάπως με τους πολλούς συλλόγους που ίδρυσαν και ιδρύουν με τους χορούς, τα τραγούδια, τα θέατρα και τις διάφορες αναπαραστάσεις ηθών και εθίμων του αλησμόνητου Πόντου.

Όσο βέβαια ζούσαν εκείνοι, οι φορείς των παραδόσεων πρόσφυγες πατέρες μας, τίποτε το ανησυχητικό δεν υπήρξε, γιατί τουλάχιστον διόρθωναν τα λάθη μας.

Εκείνοι όμως πέθαναν όλοι ή σχεδόν όλοι και άφησαν σε μας, την δεύτερη γενιά, την σκυτάλη της συνέχισης της παράδοσης. Σε μας που φέρνουμε το μεγάλο βάρος και το υψηλό χρέος να κρατήσουμε την παράδοση γνήσια και αλώβητη και να την παραδώσουμε στην τρίτη γενιά, στις επόμενες γενιές.

Πόσο όμως είμαστε έτοιμοι και ικανοί, εμείς της δεύτερης γενιάς, να κάνουμε όσο πρέπει σωστά και ευσυνείδητα το χρέος μας; Πόσο σωστά τραγουδάμε τα ωραία γεμάτο νόημα τραγούδια μας; Πόσο σωστά διατηρούμε στο οικογενειακό μας περιβάλλον τη ζωή της ποντιακής οικογένειας; Πόσο σωστά κάνουμε τους γάμους των παιδιών μας; Πόσο σωστά χορεύουμε τους εκλεκτούς χορούς μας; Πόσες γνώσεις κρατάμε στη μνήμη μας, για την καταγωγή, τη ζωή, και συμπεριφορά των πατέρων μας; Πόσο σωστά μιλάμε και γράφουμε την ποντιακή διάλεκτο;

Ελάχιστα από τα πολλά ερωτήματα που έπρεπε και πρέπει να απασχολούν όλους μας και ιδιαίτερα τους πνευματικούς (σπουδαγμένους) συμπολίτες μας.

Δεν νομίζω ότι η ίδρυση κάποιου ποντιακού συλλόγου με υποτυπώδη λειτουργία (ταμπέλα και σφραγίδα) με έναν κακό χοροδιδάσκαλο, είναι προσφορά και απάντηση στα ανωτέρω ερωτήματα. Ούτε το παίξιμο, που και που κάποιου ποντιακού θεάτρου με έργο κακογραμμένο και γλώσσα παραποιημένη, αλλά και ηθοποιούς φαντάσματα, δίνει την απάντηση.

Οι κάποιοι πρωτοχρονιάτικοι κ.λ.π. χοροί, τα κάποια ανοργάνωτα φεστιβάλ χορού, ακόμα και το φιάσκο του 15αύγουστου (πρόχειρη διοργάνωση) είναι οι σωστές κινήσεις.

Οι κακοποιήσεις της γλώσσας, των στολών, των χορών, των θεατρικών παραστάσεων και όλων των άλλων εκδηλώσεων (προσωπικές προβολές πολλές φορές) κακές μόνο υπηρεσίες προσφέρουν και τίποτε άλλο.

Είναι συνέπεια ποντίου της δεύτερης γενιάς να απαγορεύει στα παιδιά του να μιλάνε ποντιακά; Να χορεύουν τους ποντιακούς χορούς και να συναναστρέφονται με ποντιόπαιδα;

Είναι σοβαρός και υπεύθυνος ο ρόλος του σημερινού ποντίου πατέρα να προσποιείται ότι δεν είναι πόντιος, ότι είναι μεν πόντιος αλλά δεν ξέρει να μιλήσει τα ποντιακά, ότι τα παιδιά του δεν πρέπει να μιλάνε ποντιακά γιατί δυσκολεύονται στην έκφραση και στον γραπτό λόγο των Ελληνικών;

Πόσοι άραγε από τους γνωστούς γιατρούς μας, δικηγόρους, καθηγητές, επαγγελματίες κ.λ.π. μιλάνε και συμπεριφέρονται σύμφωνα με τις καταβολές των πατέρων τους; Φοβούμαι ότι πολλών τα παιδιά δε ξέρουν λέξη ποντιακά, δεν ξέρουν ποντιακούς χορούς και δεν ξέρουν τίποτε από τα ήθη και έθιμα των παππούδων τους.

Όλα τα πιο πάνω επισημάνθηκαν και είναι δυστυχώς αλήθεια, ας μη κρυβόμαστε, πέρα για πέρα και αυτό το γεγονός είναι ανησυχητικό και αποκαρδιωτικό.

Βαθειά πιστεύω ότι δεν φθάνουν οι ποντιακοί σύλλογοι, δεν φτάνουν οι ποντιακές θεατρικές παραστάσεις, δεν φτάνουν οι χοροί, τα κάλαντα και οι κάποιες διαλέξεις.

Δεν είναι αρκετή η προσπάθεια λίγων φιλότιμων και ευσυνείδητων συγγραφέων-λαογράφων μας και χορογράφων μας. Φοβούμαι ότι δεν σώζει την κατάσταση ούτε η πολλή μεγάλη και σοβαρή προσπάθεια δημιουργίας του αρχείου του Πόντου.

Εμείς πρέπει να διατηρήσουμε να καλλιεργήσουμε και να μεταδώσουμε -πρακτικά και καθημερινά- όσα μας έμαθαν και μας παρέδωσαν οι πόντιοι γονείς μας.

Η τρίτη γενιά στο σύνολό της δεν γνωρίζει τίποτε ή τουλάχιστον πολλά πράγματα για τα ήθη και έθιμα των προγόνων μας. Φυσικά με τις επόμενες γενιές, θα είναι γεγονότα κάποιας μακρινής θύμισης, κάτι σαν παραμύθια.

Χαράλαμπος Σαββίδης

Πολ.&Οικ.Επιστήμων