Tελειώνει η αγορά, βογκάνε τα νοικοκυριά στην Πέλλα

 

Στο 7,2% εκτινάχθηκε ο πληθωρισμός, πρωτόγνωρες οι ανατιμήσεις σε ηλεκτρικό και καύσιμα

Μόνο για 19 μέρες επαρκεί το μηνιαίο εισόδημα για περισσότερες από 4 στις 10 οικογένειες • Στο μισό περιορίστηκαν οι δαπάνες για εξόδους

Επειγόντως φωτοβολταϊκά στις στέγες για να μειωθεί το οικιακό ενεργειακό κόστος

Αλλεπάλληλα είναι τα χτυπήματα που δέχεται η ελληνική κοινωνία, η οποία ακόμη δεν μπορεί να συνέλθει από τις επιπτώσεις που προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊού σε υγειονομικό, αλλά και οικονομικό επίπεδο τα τελευταία δυο χρόνια.

Οι περιορισμοί και οι απαγορεύσεις σε όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομίας, έχουν οδηγήσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε οριακή κατάσταση, η οποία τους τελευταίους μήνες έχει επιδεινωθεί δραματικά. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έρχεται μάλιστα να δώσει τη χαριστική βολή, λόγω της ξέφρενης πορείας των διεθνών τιμών στην ενέργεια που βέβαια προκαλεί ντόμινο αυξήσεων σε μια σειρά βασικών προϊόντων και υπηρεσιών.

Εκτόξευση τιμών!

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα λοιπόν καλούνται οι πολίτες να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους, βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη όταν φτάνουν οι «φουσκωμένοι» λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος, όταν πηγαίνουν να βάλουν βενζίνη στο αυτοκίνητό τους ή να προμηθευτούν πετρέλαιο θέρμανσης για να ζεστάνουν τα σπίτια τους.

Οι τιμές έχουν εκτοξευτεί στα ύψη, με το μέλλον να προδιαγράφεται και πάλι αβέβαιο! Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης, στην Πέλλα  η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης έχει σπάσει εδώ και μερικές μέρες το φράγμα των 2 ευρώ (2,044 ευρώ ο μέσος όρος), ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης πωλούνταν κατά μέσο όρο 1,553 ευρώ το λίτρο, με την τάση φυσικά να είναι συνεχώς ανοδική! Ούτε καν ο καιρός δεν βοηθάει τα νοικοκυριά, αφού οι θερμοκρασίες που επικρατούν στην περιοχή μας είναι… πολικές (ο υδράργυρος τις τελευταίες μέρες κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ σε όλα τα ορεινά το θερμόμετρο είναι… κολλημένο κάτω από το μηδέν).

Η ενεργειακή επάρκεια…

Η ξέφρενη πορεία των τιμών στην ενέργεια, όπως είναι αναμενόμενο φέρνει όλο και πιο έντονα στην επικαιρότητα το ζήτημα της ενεργειακής επάρκειας της χώρας μας. Το θέμα των ανανεώσιμων πηγών ανέδειξε και σε προηγούμενα τεύχη η εφημερίδα Άποψη, καθώς η ανεξέλεγκτη κατάσταση που έχει προκαλέσει ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος οδηγεί τις χώρες – και την Ελλάδα – να ενισχύσουν το ενεργειακό δυναμικό τους από τις ΑΠΕ.

Τις τελευταίες μέρες μάλιστα αυξάνονται οι συζητήσεις για στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τόσο μέσω επενδύσεων, όσο και μεμονωμένα από ιδιώτες για δική τους χρήση, όπως για παράδειγμα με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος τρέχει «Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων μικρής ισχύος σε κατοικίες συνδεδεμένες με αντίστοιχη παροχή οικιακής χρήσης», που δίνει τη δυνατότητα σε φυσικά πρόσωπα να εγκαταστήσουν σε κατοικία τους ΦΒ σύστημα με ισχύ έως 6 kWp στην Ηπειρωτική χώρα.

Όπως τονίζει σε δημοσίευμά του και ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος» η δυνατότητα επένδυσης των νοικοκυριών στις ΑΠΕ για αυτοπαραγωγή μπορεί να αποτελέσει μια μακροπρόθεσμη λύση για την αποπληρωμή του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν.

Όπως αναφέρουν παράγοντες του χώρου, μπορεί το ράλι των τιμών ρεύματος να «θολώνει» κάπως την ελκυστικότητα της επένδυσης, καθώς επιμηκύνει την περίοδο απόσβεσης της επένδυσης, ωστόσο, η σύμβαση για την πώληση της ενέργειας (με τιμή αποζημίωσης 87 ευρώ/MWh) έχει διάρκεια 20 έτη. «Καταρχάς αποκλείεται να διατηρηθεί η ενεργειακή κρίση για τόσα χρόνια και έπειτα, ακόμη και σε αυτή τη δύσκολη φάση, ένα φωτοβολταϊκό στη στέγη καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες ενός νοικοκυριού και ο ιδιοκτήτης του έχει και μια, έστω στοιχειώδη, απολαβή για την επένδυσή του από την περίσσεια ενέργειας που πουλά στο σύστημα», σημειώνει η ίδια πηγή.

Ευρωπαϊκό σχέδιο…

Εξάλλου, προχθές η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ένα σχέδιο για να απεξαρτηθεί η Ευρώπη από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα πολύ πριν από το 2030, ξεκινώντας από το φυσικό αέριο, υπό το πρίσμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Στο σχέδιο περιγράφεται επίσης μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας στην Ευρώπη και για την αναπλήρωση των αποθεμάτων φυσικού αερίου για τον επόμενο χειμώνα.

Όπως αναφέρει η Κομισιόν σε σχετική ανακοίνωση, εδώ και αρκετούς μήνες, οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη είναι αυξημένες, αλλά τώρα το πρόβλημα επιδεινώνεται με την αβεβαιότητα που επικρατεί για τον εφοδιασμό. Το σχέδιο REPowerEU θα επιδιώξει τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού με φυσικό αέριο, την επιτάχυνση της χρήσης ανανεώσιμων αερίων και την αντικατάσταση του φυσικού αερίου στη θέρμανση και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Με τον τρόπο αυτόν μπορεί να μειωθεί η ζήτηση της ΕΕ για ρωσικό φυσικό αέριο κατά δύο τρίτα πριν από το τέλος του έτους.

«Όσο ταχύτερα στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στο υδρογόνο, σε συνδυασμό με αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, τόσο ταχύτερα θα είμαστε πραγματικά ανεξάρτητοι και θα έχουμε τον έλεγχο του ενεργειακού μας συστήματος», δήλωσε σχετικά η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Εκτίναξη πληθωρισμού!

Την ίδια ώρα, μεγάλες πιέσεις δέχεται και το «καλάθι της νοικοκυράς», το οποίο επιβαρύνεται σημαντικά το τελευταίο διάστημα από τις ανατιμήσεις σε σειρά βασικών αγαθών ως απόρροια της εκρηκτικής αύξησης των τιμών στις πρώτες ύλες και τα μεταφορικά.

Και δυστυχώς τα νέα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά, αφού χθες η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε νέα έκρηξη του πληθωρισμού στο 7,2% τον Φεβρουάριο (από 6,2% που ήταν τον Ιανουάριο). Μάλιστα χθες ο Υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ο πληθωρισμός το επόμενο δίμηνο να φτάσει ακόμα και το 8%!

Τα στοιχεία δεν προκαλούν φυσικά καμία έκπληξη, απλώς επιβεβαιώνουν το ξέφρενο ράλι τιμών στην ενέργεια, αλλά και σε βασικά είδη διατροφής. Βάσει αυτών λοιπόν στο διάστημα Φεβρουάριος 2021 - Φεβρουάριος 2022, η τιμή του φυσικού αερίου εκτοξεύθηκε κατά 78,5%, της ηλεκτρικής ενέργειας κατά 71,4%, του πετρελαίου κατά 41,5% και των καυσίμων κατά 23,2%.

Μεγάλες ανατιμήσεις καταγράφονται και στα τρόφιμα, με την τιμή σε αρνί και κατσίκι να ενισχύεται κατά 14,4%, στα έλαια και λίπη κατά 16,8%, στα λαχανικά 15,2% και στα νωπά φρούτα 9,8%.

Η έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ

Στο μεταξύ, αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία έρευνας της ΓΣΕΒΕΕ για την κατάσταση των νοικοκυριών, αφού όπως τονίζεται, σε συνθήκες οικονομικής επισφάλειας διαβιεί επί μακρόν ένας μεγάλος αριθμός νοικοκυριών, καθώς το μηνιαίο εισόδημα για περισσότερα από 4 στα 10 νοικοκυριά δεν επαρκεί για όλο το μήνα, αλλά για 19 ημέρες!

Η εν λόγω έρευνα διενεργήθηκε τον Δεκέμβριο του 2021, πριν από την εκδήλωση των πρόσφατων δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων, που αναμφίβολα -όπως τονίζει η ΓΣΕΒΕΕ - θα έχουν σοβαρές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις, το βάθος και το εύρος των οποίων δεν είναι δυνατόν ακόμα να εκτιμηθούν. Σχετικά με τις προσδοκίες ή/και εκτιμήσεις που καταγράφονται για το 2022, είναι μάλλον βέβαιο πως οι τρέχουσες εξελίξεις τις έχουν μεταβάλει προς το δυσμενέστερο.

Καταναλωτικές τάσεις

Σύμφωνα με την έρευνα περισσότερα από 5 στα 10 νοικοκυριά (50,9%) περιόρισαν τις δαπάνες τους για εξόδους (εστιατόρια, καφέ, σινεμά κλπ.). Το 45,1% των νοικοκυριών ξόδεψαν λιγότερα για ταξίδια, ενώ το 43,3% περιόρισε τις δαπάνες για ένδυση-υπόδηση.

Από την άλλη μεριά, καταγράφεται εκτίναξη του ποσοστού των νοικοκυριών που αύξησαν της δαπάνες τους για την κάλυψη βασικών αναγκών, προφανώς λόγω της ακρίβειας των τελευταίων μηνών. Ειδικότερα το 65,1% των νοικοκυριών αύξησε τις δαπάνες του για λογαριασμούς σπιτιού, το 52,8% για είδη διατροφής, το 51,9% για θέρμανση και το 34,7% για υγεία και φάρμακα.