«ΓΗΡΑΣΚΩ ΑΕΙ ΔΙΔΑΣΚΟΜΕΝΟΣ»

Τα έργα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων είναι ανεξάντλητα σε ηθικό πλούτο και πλούσια σε περιεχόμενο. Αυτά διέπλασαν και διαπαιδαγώγησαν γενεές γενεών μέχρι σήμερα. Κατά τον Αθηναίο σοφό Σόλωνα «Γηράσκω αεί διδασκόμενος» ο άνθρωπος όσο προχωρεί στην ηλικία, γίνεται εμπειρότερος και σοφότερος, διδασκόμενος και μαθαίνει κάθε ημέρα νέες γνώσεις και αυτό συνεχίζεται μέχρι του θανάτου του.

Ο εγκέφαλος του ανθρώπου μόλις βλέπει το φως της ημέρας μοιάζει με άγραφο χάρτη στον οποίο λίγο λίγο καταγράφονται εντυπώσεις, αρχικά εντυπώσεις από το άμεσο περιβάλλον του παιδιού, αργότερα από τα βιβλία και γενικά από την προφορική και γραπτή πείρα του παρελθόντος, η οποία είναι συσσωρευμένη στις κατά τόπους βιβλιοθήκες.

Όσο περισσότερο επομένως προχωρούμε στην ηλικία, τόσο περισσότερο διδασκόμαστε από την ζωή και αποκτούμε πολύτιμη πείρα και σοφία.

Με την πάροδο του χρόνου πλουτίζουμε τις γνώσεις και την εμπειρία μας. Σίγουρα οι παλαιότεροι σε ηλικία άκουσαν πολλά, είδαν και έζησαν περισσότερα με τις μελέτες και τις επισκέψεις τους σε διάφορες πόλεις και χώρες όπου γνώρισαν λαούς και έμαθαν πως ζουν και πως συμπεριφέρονται.

Η όλη ζωή του ανθρώπου στην κοινωνία είναι μια συνεχής διδασκαλία και μάθηση, η οποία παρουσιάζεται σαν ένα φαινόμενο πνευματικό με το οποίο μεταβιβάζεται στους νεώτερους και παραλαμβάνεται από αυτούς η πνευματική παρακαταθήκη των παλαιοτέρων. Ο άνθρωπος συνεχώς διδάσκεται και συμβουλεύει διηγούμενος εντυπώσεων και γεγονότων καθ’ όλη του τη ζωή.

Η πείρα ζωής είναι χρησιμότατο εφόδιο για την ορθή και γρήγορη λύση πολύπλοκων προβλημάτων, τα οποία ανακύπτουν μπροστά μας, σε κάθε βήμα μας. Αυτή η ζωή είναι ο μεγαλύτερος δάσκαλος του ανθρώπου. Καθημερινά θέτει ζητήματα προς εξέταση και μας αναγκάζει να ασχολούμαστε σε λύση τους.

Η κοινωνική ζωή σήμερα είναι πολύπλευρος και πολυσύνθετος. Έχει πολλά προβλήματα και συνεχώς εξελίσσεται με απαιτήσεις.

Ο χρόνος της ζωής μας είναι πολύ λίγος για να μπορούμε να λάβουμε γνώση όλων και για να επιλύσουμε όλα.

Ο πολύπειρος Σωκράτης έλεγε το «Εν οίδα ότι ουδέν οίδα» όχι διότι πράγματι δεν γνώριζε τίποτε, αλλά διότι αυτά τα οποία γνώριζε ήταν σαν σταγόνα στον ωκεανό προ της απειρίας των αγνώστων σε αυτόν.

Είναι ευνόητο άρα ότι οι γηραιότεροι, έχουν μεγαλύτερο πλούτο γνώσεων και περισσότερο έχουν πειραματιστεί πάνω στη ζωή. Είναι έτσι πιο έμπειροι στη ζωή. Η μεταβίβαση της πείρας τους στους νεώτερους είναι στοιχείο απαραίτητο για την επίλυση των προβλημάτων ζωής.

Κάθε τιμή και σεβασμός ανήκει στους γέροντες, τις σοφές συμβουλές των οποίων πρέπει να ακολουθούμε διότι οι γνώμες αυτών είναι ορθότερες και σοφότερες, όταν μάλιστα το γήρας συνδέεται και με πνευματικές αρετές.

Το συμπέρασμα που προκύπτει τα ανωτέρω είναι ότι πρέπει πάντα να μοχθούμε και να πλουτίζουμε τις γνώσεις και την πείρα μας για να μας βοηθούν να αποφύγουμε τα σφάλματα και τα λάθη μας στη ζωή.

Η πείρα του γήρατος ας μας γίνει πολύτιμος και ασφαλής οδηγός για το παρόν και το μέλλον.

Χαράλαμπος Σαββίδης

Πολ. & Οικ. Επιστήμων

Δημοσιογράφος