Τα «χηράδικα» της Έδεσσας

 

 

Το νέο βιβλίο του Φαίδωνα Γιαγκιόζη

 

Τα «Χηράδικα» της Έδεσσας, είναι ο τίτλος και το θέμα του νέου βιβλίου του πολυγραφότατου συγγραφέα και δημοσιογράφου Φαίδωνα Γιαγκιόζη. Ο εδεσσαίος –προσφυγικής καταγωγής- συγγραφέας ξετυλίγει το κουβάρι των παιδικών του αναμνήσεων στην Έδεσσα αλλά και στοιχεία από τις αφηγήσεις των συγγενικών του προσώπων. Συναντήσαμε τον Φαίδωνα Γιαγκιόζη πριν από λίγο καιρό και του ζητήσαμε να μας μιλήσει για το νέο του βιβλίο. «Ο πρώτες αναμνήσεις της ζωής μου είναι από τον προσφυγικό συνοικισμό της Έδεσσας, εκεί όπου ήταν η γειτονιά μου. Είναι φυσικό αυτές οι πρώτες εικόνες να με έχουν σημαδέψει . Από τότε θυμάμαι τον πατέρα μου που μου μιλούσε για τα λεγόμενα «επτάσπιτα» δηλαδή τα ομοιόμορφα προσφυγικά χαμηλά σπιτάκια που βρίσκονταν, κάπου , στη σημερινή οδό Εγνατία και τα οποία τα λέγαμε «τα Χηράδικα», επειδή στέγαζαν τις χήρες που κατέφυγαν στην Έδεσσα, μετά τον ερχομό των προσφύγων , το 1922. Εκεί κάθονταν , στο πεζούλι, τα απογεύματα, οι μαυροφορεμένες χήρες και μιλούσαν χαμηλόφωνα, για τις χαμένες πατρίδες, για τους δικούς τους που έχασαν, για τον πόνο της προσφυγιάς.».

Ο Φαίδων έχει ένα πολύ ευχάριστο αφηγηματικό προφορικό λόγο που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του συνομιλητή του. Μιλάει όπως-ακριβώς- γράφει. Με διαλόγους, πλούσιες παραστάσεις, ιστορικές αναφορές με τεκμηριωμένα στοιχεία. Δεν είναι μόνο δημοσιογράφος, δεν είναι μόνο συγγραφέας, είναι και πρωτίστως ιστορικός επειδή τα βιβλία του έχουν κυρίως ιστορικό περιεχόμενο . Η γραφή του, ωστόσο, είναι δημοσιογραφική, φιλολογική αλλά και –ταυτόχρονα- ιστορική. Με πλήθος παραπομπές και ιστορικές αναφορές. Στο νέο του βιβλίο, περιγράφει το δράμα των προσφύγων (ένα θέμα που γνωρίζει πολύ καλά, τόσο από τις έρευνες που έχει κάνει, όσο και από τα προσωπικά του βιώματα και την συγκλονιστική ιστορία της προσφυγικής οικογενείας του, που έφυγε από την Μικρά Ασία Από τη περιοχή της Προύσας)  και εγκαταστάθηκε στη περιοχή μας, ξεκινώντας μια ζωή από την αρχή. « Στο βιβλίο μου «Το ξύλινο Άλογο», που εκδόθηκε πέρυσι γράφω για του πρόσφυγες που εκδιώχτηκαν από του τούρκους, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές εστίες τους και να αναζητήσουν φιλόξενη αγκαλιά στην Ελλάδα», μας λέει ο Φαίδων Γιαγκιόζης και συνεχίζει: « Εκεί αφηγούμαι τη μεγάλη περιπέτεια της οικογενείας μου, που ξεριζώθηκε, όπως χιλιάδες άλλες οικογένειες, έζησε τους διωγμούς και αναζήτησε μια καινούργια ζωή. Αναφέρομαι στην εγκατάσταση των πρώτων οικογενειών προσφύγων στην Έδεσσα. Στο νέο βιβλίο υπάρχουν πολλές άγνωστες λεπτομέρειες, όπως μου τις αφηγήθηκε ο αείμνηστος φίλος μου Λάμπης Γερεμτζές. Αλλά έχω και στοιχεία από τις αφηγήσεις του Νίκου Σιδηρόπουλου, του Τρύφωνα Σιβένα, του Βασίλη Πολυχρονιάδη. Με τη συμβολή πολλών αγαπητών φίλων κατόρθωσα να εντοπίσω ανέκδοτες επιστολές, ημερολόγια και φωτογραφίες και να τα συγκεντρώσω στις σελίδες αυτού του βιβλίου το οποίο εμπλουτίζει-πιστεύω- την τοπική ιστορία.», καταλήγει στη σύντομη συζήτηση μας, ο Φαίδων Γιαγκιόζης, ο «αθεράπευτος» εδεσσαίος που δεν αντέχει να μην επισκεφτεί τη γενέτειρα του, την Έδεσσα, τουλάχιστον τρείς φορές τον χρόνο.