Γράφει ο Χρήστος Δημητριάδης
Η τοπική αυτοδιοίκηση αλλάζει. Δεν έχει καμία σχέση με τα πρώτα βήματα σύγχρονης μορφής της, το 1974. Τότε μετά τον γύψο των 7 χρόνων από την Χούντα που λειτουργούσε με διορισμένους Δημάρχους και Κοινοτάρχες, ένα νέο σύστημα με αυτοδιοικητικές παρατάξεις, εμφανίστηκε.
Οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις στους ΟΤΑ το 1986 και 1990, το 1998, το 2010, το 2018 και το 2020, απλώς περιέπλεξε τα πράγματα χωρίς τα βήματα που έχουν γίνει, να είναι πάντα προς την σωστή κατεύθυνση. Σήμερα όμως βρισκόμαστε ενώπιων μιας νέας πραγματικότητας. Οι άνθρωποι που θέλουν να ασχοληθούν με τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, θα πρέπει να είναι έτοιμοι να αλλάξουν πρώτα αυτοί.
Από το 1974, στην αυτοδιοίκηση κυριαρχεί η πολιτική του άσπρου και του μαύρου, όπου ανταγωνίζονταν οι παρατάξεις για το διαγώνισμα της εξουσίας. Αυτή η αντιπαράθεση είχε ως βάση τα δύο μεγάλα ιδεολογικά ρεύματα του εικοστού αιώνα, τον φιλελευθερισμό και τον κοινωνικό κρατισμό.
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η κοινωνία μας ζητά αλλαγή με διαφορετικούς δρόμους, με διαφορετικά υλικά, με διαφορετικές κουλτούρες και με άλλες ιδεολογικές κατευθύνσεις. Το μοντέλο των ρουσφετιών, των συγγενών, των καταγωγών και άλλων τέτοιων τινών, κλείνει οριστικά και πλέον χρειάζονται νέα εργαλεία και καινούριες ιδέες για να πορευτούμε με σιγουριά στο μέλλον.
Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει. Εμείς παραμένουμε προσκολλημένοι στο παλιό. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο η αυτοδιοίκηση έχει επανιδρυθεί αποκτώντας κυβερνητικά προνόμια και διαχειριζόμενη το δικό της ταμείο. Μάλιστα έχει δημιουργηθεί ένας άλλος κόσμος, μια άλλη μορφή εξέλιξης και βρισκόμαστε ενώπιον της τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης. Σήμερα έχουμε μπροστά μας νέα μεγάλα προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, η ανακύκλωση, οι πανδημίες, το μεταναστευτικό, η καθαριότητα, οι υποδομές, η καθημερινότητα και πολλά άλλα.
Στον τόμο μας επιμένουμε σε ιδεολογικά δόγματα και σε πρακτικές που δεν δίνουν λύση, παρά μονάχα αποδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή και την πολιτική δυναμική των αυτοδιοικητικών παρατάξεων. Πρέπει να διδαχτούμε από τις ιδεοληψίες του παρελθόντος, αφού και οι δύο κυρίαρχες πολιτικές θεωρίες έχουν αστοχήσει στις αναλύσεις γεγονότων και οδήγησαν τους πολίτες σε λαθεμένες προσεγγίσεις.
Σήμερα ο Δήμαρχος θα πρέπει να είναι Κυβερνήτης. Να διεκδικεί, να αποφασίζει, να υλοποιεί πολιτικές τις οποίες θα έχει σχεδιάσει, να έρθει σε ρήξεις με τις λογικές των χαρτογιακάδων και των υπηρεσιών. Να διοικήσει με τόλμη και γοητεία…
Ένα σημαντικό ζήτημα είναι το εκλογικό σύστημα. Η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε ένα αναλογικό σύστημα που σε καμιά περίπτωση δεν ήταν απλή και ανόθευτη αναλογική, από στην στιγμή που προέβλεπε δεύτερο γύρο. Η Νέα Δημοκρατία ήρθε και ψήφισε ένα παρόμοιο νόμο με χαρακτηριστικά ενισχυμένης αναλογικής. Και οι δυο νόμοι είναι σχεδόν κοινοί από την στιγμή που ο Δήμαρχος διαθέτει όλες τις εξουσίες αφενός και αφετέρου από στην στιγμή που υπάρχει ο δεύτερος γύρος.
Για εκατό χρόνια οι ιδεολογίες δεξιά και αριστερά μονομαχούσαν για την καθιέρωση ή την απόρριψή της απλής αναλογικής. Και μόλις εφαρμόστηκε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αποδείχτηκε ότι και σ’ αυτό το θέμα οι ιδεολογικές αγκυλώσεις δεν επέτρεψαν λύσεις χρήσιμες για την καλύτερη θεσμική λειτουργία του κράτους.
Η εποχή άλλαξε. Οι πρακτικές του στιλ «εμείς και αυτοί», μαύρο – άσπρο, προοδευτικοί – αριστεροί, δεν έχουν να δώσουν τίποτε σε μια εποχή με μεγάλες ανατροπές. Σήμερα τα πάντα μεταβάλλονται ραγδαία και οι εξελίξεις πηγαίνουν πολύ πιο μπροστά από τις θεωρίες, τις ιδεολογίες και την αυτοδιοίκηση. Ας αφήσουμε το λαϊκισμό και τη δημαγωγία, αφού πρόκειται για συνταγές που χρησιμοποιήθηκαν και κόστισαν ακριβά και στη χώρα και στους πολίτες. Μπορούν οι πολιτικές μας δυνάμεις να εμπλουτίσουν τις προτάσεις τους με νέες σκέψεις και να απαλλαγούν από ιδεολογικά σύνδρομα του παρελθόντος.
Άλλωστε οι νέες γενιές διαθέτουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και μπορούν να αξιοποιήσουν τις προκλήσεις των ραγδαίων εξελίξεων. Επομένως αυτοί που θέλουν να ασχοληθούν με την αυτοδιοίκηση το 2023, θα πρέπει ενισχύσουν το θεωρητικό τους οπλοστάσιο με σύγχρονες ιδέες και αξίες, χωρίς διαχωριστικές γραμμές και απόλυτες αλήθειες.
Οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις στους ΟΤΑ το 1986 και 1990, το 1998, το 2010, το 2018 και το 2020, απλώς περιέπλεξε τα πράγματα χωρίς τα βήματα που έχουν γίνει, να είναι πάντα προς την σωστή κατεύθυνση. Σήμερα όμως βρισκόμαστε ενώπιων μιας νέας πραγματικότητας. Οι άνθρωποι που θέλουν να ασχοληθούν με τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, θα πρέπει να είναι έτοιμοι να αλλάξουν πρώτα αυτοί.
Από το 1974, στην αυτοδιοίκηση κυριαρχεί η πολιτική του άσπρου και του μαύρου, όπου ανταγωνίζονταν οι παρατάξεις για το διαγώνισμα της εξουσίας. Αυτή η αντιπαράθεση είχε ως βάση τα δύο μεγάλα ιδεολογικά ρεύματα του εικοστού αιώνα, τον φιλελευθερισμό και τον κοινωνικό κρατισμό.
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η κοινωνία μας ζητά αλλαγή με διαφορετικούς δρόμους, με διαφορετικά υλικά, με διαφορετικές κουλτούρες και με άλλες ιδεολογικές κατευθύνσεις. Το μοντέλο των ρουσφετιών, των συγγενών, των καταγωγών και άλλων τέτοιων τινών, κλείνει οριστικά και πλέον χρειάζονται νέα εργαλεία και καινούριες ιδέες για να πορευτούμε με σιγουριά στο μέλλον.
Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει. Εμείς παραμένουμε προσκολλημένοι στο παλιό. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο η αυτοδιοίκηση έχει επανιδρυθεί αποκτώντας κυβερνητικά προνόμια και διαχειριζόμενη το δικό της ταμείο. Μάλιστα έχει δημιουργηθεί ένας άλλος κόσμος, μια άλλη μορφή εξέλιξης και βρισκόμαστε ενώπιον της τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης. Σήμερα έχουμε μπροστά μας νέα μεγάλα προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, η ανακύκλωση, οι πανδημίες, το μεταναστευτικό, η καθαριότητα, οι υποδομές, η καθημερινότητα και πολλά άλλα.
Στον τόμο μας επιμένουμε σε ιδεολογικά δόγματα και σε πρακτικές που δεν δίνουν λύση, παρά μονάχα αποδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή και την πολιτική δυναμική των αυτοδιοικητικών παρατάξεων. Πρέπει να διδαχτούμε από τις ιδεοληψίες του παρελθόντος, αφού και οι δύο κυρίαρχες πολιτικές θεωρίες έχουν αστοχήσει στις αναλύσεις γεγονότων και οδήγησαν τους πολίτες σε λαθεμένες προσεγγίσεις.
Σήμερα ο Δήμαρχος θα πρέπει να είναι Κυβερνήτης. Να διεκδικεί, να αποφασίζει, να υλοποιεί πολιτικές τις οποίες θα έχει σχεδιάσει, να έρθει σε ρήξεις με τις λογικές των χαρτογιακάδων και των υπηρεσιών. Να διοικήσει με τόλμη και γοητεία…
Ένα σημαντικό ζήτημα είναι το εκλογικό σύστημα. Η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε ένα αναλογικό σύστημα που σε καμιά περίπτωση δεν ήταν απλή και ανόθευτη αναλογική, από στην στιγμή που προέβλεπε δεύτερο γύρο. Η Νέα Δημοκρατία ήρθε και ψήφισε ένα παρόμοιο νόμο με χαρακτηριστικά ενισχυμένης αναλογικής. Και οι δυο νόμοι είναι σχεδόν κοινοί από την στιγμή που ο Δήμαρχος διαθέτει όλες τις εξουσίες αφενός και αφετέρου από στην στιγμή που υπάρχει ο δεύτερος γύρος.
Για εκατό χρόνια οι ιδεολογίες δεξιά και αριστερά μονομαχούσαν για την καθιέρωση ή την απόρριψή της απλής αναλογικής. Και μόλις εφαρμόστηκε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αποδείχτηκε ότι και σ’ αυτό το θέμα οι ιδεολογικές αγκυλώσεις δεν επέτρεψαν λύσεις χρήσιμες για την καλύτερη θεσμική λειτουργία του κράτους.
Η εποχή άλλαξε. Οι πρακτικές του στιλ «εμείς και αυτοί», μαύρο – άσπρο, προοδευτικοί – αριστεροί, δεν έχουν να δώσουν τίποτε σε μια εποχή με μεγάλες ανατροπές. Σήμερα τα πάντα μεταβάλλονται ραγδαία και οι εξελίξεις πηγαίνουν πολύ πιο μπροστά από τις θεωρίες, τις ιδεολογίες και την αυτοδιοίκηση. Ας αφήσουμε το λαϊκισμό και τη δημαγωγία, αφού πρόκειται για συνταγές που χρησιμοποιήθηκαν και κόστισαν ακριβά και στη χώρα και στους πολίτες. Μπορούν οι πολιτικές μας δυνάμεις να εμπλουτίσουν τις προτάσεις τους με νέες σκέψεις και να απαλλαγούν από ιδεολογικά σύνδρομα του παρελθόντος.
Άλλωστε οι νέες γενιές διαθέτουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και μπορούν να αξιοποιήσουν τις προκλήσεις των ραγδαίων εξελίξεων. Επομένως αυτοί που θέλουν να ασχοληθούν με την αυτοδιοίκηση το 2023, θα πρέπει ενισχύσουν το θεωρητικό τους οπλοστάσιο με σύγχρονες ιδέες και αξίες, χωρίς διαχωριστικές γραμμές και απόλυτες αλήθειες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου